Το διαστημικό σκάφος Juno της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) πέρασε κοντά από τον Γανυμήδη, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Δία και όλου του ηλιακού συστήματός μας, και έστειλε στη Γη τις πρώτες κοντινές φωτογραφίες του μακρινού παγωμένου φεγγαριού-μαμούθ εδώ και δύο δεκαετίες.
Το σκάφος πλησίασε σε απόσταση περίπου 1.000 χιλιομέτρων πάνω από τον Γανυμήδη, ο οποίος με διάμετρο 5.260 χιλιομέτρων είναι μεγαλύτερος και από τον πλανήτη Ερμή. Η NASA είχε προηγουμένως μελετήσει τον Γανυμήδη αρχικά με τις αποστολές Voyager στο τέλος της δεκαετίας του 1970 και μετά με το σκάφος Galileo το 2000.
Η προσέγγιση ενός νέου σκάφους επέτρεψε τη συλλογή νέων πολύτιμων επιστημονικών δεδομένων, όπως μετρήσεων του μαγνητικού πεδίου του Γανυμήδη (του μοναδικού δορυφόρου στο ηλιακό σύστημα που είναι αρκετά μεγάλος για να γεννά τη δική του μαγνητόσφαιρα), καθώς και του φλοιού του. Η φωτογράφιση έγινε με την υψηλής ανάλυσης κάμερα JunoCam του σκάφους. Μέχρι στιγμής έχουν φθάσει στη NASA δύο νέες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, αποκαλύπτοντας με λεπτομέρεια κρατήρες και πιθανά τεκτονικά ρήγματα.
Το Juno, που εκτοξεύθηκε πριν μια δεκαετία και βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το Δία από τον Ιούλιο του 2016, θα συνεχίσει να μελετά τον γιγάντιο πλανήτη και την ταραχώδη ατμόσφαιρα του έως το 2025 και θα περάσει κοντά και από άλλα μεγάλα φεγγάρια του, όπως την Ευρώπη το 2022 και την Ιώ το 2023. Ο Δίας έχει 79 γνωστούς δορυφόρους και ο Γανυμήδης ανακαλύφθηκε αρχικά από τον Γαλιλαίο το 1610, μαζί με τρία άλλα μεγάλα φεγγάρια του Δία.
Του χρόνου ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) θα εκτοξεύσει την αποστολή JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer) που θα κάνει αλλεπάλληλες προσεγγίσεις σε τρία μεγάλα φεγγάρια του Δία (Γανυμήδη, Ευρώπη, Καλλιστώ), προτού τεθεί σε τροχιά γύρω από το Γανυμήδη το 2032. Στο μεταξύ, μέσα στην τρέχουσα δεκαετία, η NASA θα έχει εκτοξεύσει τη νέα αποστολή της Europa Clipper με προορισμό το δορυφόρο Ευρώπη, που διαθέτει ένα τεράστιο υπόγειο ωκεανό, με πιθανή παρουσία ζωής.
- ΑΠΕ-ΜΠΕ