Ολοένα και περισσότερες μεγάλες επιχειρήσεις παραδέχονται πλέον ότι η τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται πίσω από περικοπές θέσεων εργασίας, πάγωμα προσλήψεων και αναδιάρθρωση διοικητικών ρόλων.
Οι μεγάλες εταιρείες αρχίζουν πλέον να ομολογούν ανοιχτά ότι η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί βασικό παράγοντα για περικοπές προσωπικού, πάγωμα προσλήψεων και ανασχεδιασμό οργανωτικών δομών, αξιοποιώντας το αφήγημα της «αποδοτικότητας» για να καθησυχάσουν τις αγορές και τους επενδυτές.
Από την αποφυγή στην επίκληση του ΑΙ
Για μεγάλο μέρος της τρέχουσας «έκρηξης» της τεχνητής νοημοσύνης, οι επιχειρήσεις απέφευγαν να συνδέουν ρητά τις απολύσεις με την ΑΙ, φοβούμενες αρνητική δημοσιότητα και πολιτικό κόστος. Τους τελευταίους μήνες, όμως, μεγάλοι όμιλοι σε αερομεταφορές, τράπεζες, τεχνολογία, logistics και gaming μιλούν όλο και πιο ξεκάθαρα για «μετασχηματισμό μέσω ΑΙ» ως αιτία εξορθολογισμού του εργατικού κόστους και συγκράτησης της μισθολογικής δαπάνης.
Παραδείγματα απολύσεων λόγω ΑΙ
Η Lufthansa σχεδιάζει να καταργήσει 4.000 διοικητικές θέσεις μέχρι το τέλος της δεκαετίας, επικαλούμενη την ψηφιοποίηση, την αυτοματοποίηση και την αυξανόμενη χρήση ΑΙ, με στόχο σημαντικές εξοικονομήσεις κόστους και βελτίωση περιθωρίων κερδοφορίας. Η ING προειδοποίησε ότι σχεδόν 1.000 θέσεις βρίσκονται σε κίνδυνο λόγω «ψηφιοποίησης, ΑΙ και μεταβαλλόμενων αναγκών πελατών», ενώ η Krafton προχωρά σε πάγωμα προσλήψεων υιοθετώντας στρατηγική «AI-first» στην ανάπτυξη προϊόντων.
Ανακοινώσεις απολύσεων με «σφραγίδα ΑΙ»
Στις ΗΠΑ, οι ανακοινωμένες περικοπές που αποδίδονται στην τεχνητή νοημοσύνη ανέρχονται σε δεκάδες χιλιάδες θέσεις μόνο για το 2025, με εντυπωσιακή συγκέντρωση μέσα σε έναν μήνα, όπου η ΑΙ αναφέρεται περίπου στο ένα πέμπτο των συνολικών layoff plans. Η τάση ερμηνεύεται ως μεταστροφή από ένα εργασιακό περιβάλλον «low hire, low fire» της μετα-πανδημικής περιόδου σε μια πιο επιθετική φάση αναδιάρθρωσης, καθώς οι εταιρείες αντιμετωπίζουν δασμούς, εμπορικούς πολέμους και επιδείνωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης.
Το φαινόμενο του «AI-washing»
Παρά τα πραγματικά κέρδη αποδοτικότητας, ειδικοί της αγοράς εργασίας επισημαίνουν ότι η ΑΙ συχνά λειτουργεί ως επικοινωνιακό «φίλτρο», πίσω από το οποίο κρύβονται πιο παραδοσιακοί λόγοι περικοπών, όπως υπερεπέκταση στη διάρκεια της μεταπανδημικής άνθησης ή διογκωμένη γραφειοκρατία. Έτσι, οι διοικήσεις παρουσιάζουν τις απολύσεις ως αναπόφευκτη συνέπεια του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού, περιορίζοντας τη συζήτηση για στρατηγικά λάθη, κακή διαχείριση ή πιέσεις από τους μετόχους για υψηλότερα περιθώρια.
Τεχνολογικοί όμιλοι και «διπλή ατζέντα»
Στον τεχνολογικό κλάδο, εταιρείες όπως Amazon, Microsoft και Oracle περιορίζουν δαπάνες και θέσεις εργασίας σε πιο ώριμα τμήματα, ενώ ταυτόχρονα αυξάνουν επιθετικά τις επενδύσεις σε data centers, υπολογιστική ισχύ και εξειδικευμένο προσωπικό ΑΙ. Έτσι, η ΑΙ δεν σημαίνει μόνο κατάργηση ρόλων, αλλά και ανακατανομή πόρων και ανθρώπινου κεφαλαίου προς δραστηριότητες που υπόσχονται μεγαλύτερη κερδοφορία και στρατηγικό έλεγχο στις αγορές cloud και υποδομών.
Αυτοματοποίηση επαναλαμβανόμενης εργασίας
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς και υπεύθυνους προσλήψεων, οι πρώτες μαζικές εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης «απορροφούν» κυρίως επαναλαμβανόμενες λειτουργίες υψηλού όγκου στην εξυπηρέτηση πελατών, την καταχώρηση παραγγελιών, τον προγραμματισμό εργασιών και τις βασικές υποστηρικτικές διαδικασίες. Εταιρείες όπως η C.H. Robinson κάνουν λόγο για «αποσύνδεση της αύξησης του όγκου εργασιών από την αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού», αναφέροντας διψήφια ποσοστά μείωσης του προσωπικού μέσα σε ένα έτος, γεγονός που οι αγορές επιβραβεύουν με ράλι της μετοχής.
Η στρατηγική των «AI agents»
Παράλληλα με τα παραδοσιακά chatbots, η αγορά στρέφεται σε πιο εξελιγμένους «πράκτορες τεχνητής νοημοσύνης», οι οποίοι αναλαμβάνουν πιο σύνθετες και διαρκείς εργασίες, από την έρευνα και τη συγγραφή κώδικα μέχρι την προετοιμασία παρουσιάσεων και τη διαχείριση ροών εργασίας. Εταιρείες όπως η IBM δηλώνουν ότι οι πράκτορες αυτοί έχουν ήδη υποκαταστήσει το έργο εκατοντάδων στελεχών ανθρώπινου δυναμικού, συμβάλλοντας σε εξοικονομήσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων, ακόμη και αν ταυτόχρονα δημιουργούνται νέες θέσεις στους τομείς του προγραμματισμού και των πωλήσεων.
Αλλαγή κριτηρίων για νέες προσλήψεις
Ακόμη και όταν δεν προχωρούν σε άμεσες απολύσεις, πολλές εταιρείες αυστηροποιούν τα κριτήρια για την αύξηση του προσωπικού, απαιτώντας από τις ομάδες να τεκμηριώσουν γιατί δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους μέσω εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης πριν αιτηθούν νέες προσλήψεις. Η ServiceNow, για παράδειγμα, δηλώνει ότι «επιβραδύνει» τις προσλήψεις σε θέσεις που χαρακτηρίζει «ψυχοφθόρες», αναθέτοντας αυτό το έργο σε πράκτορες τεχνητής νοημοσύνης, προτάσσοντας το επιχείρημα ότι έτσι απαλλάσσει τους εργαζόμενους από ανιαρές και εξαντλητικές διαδικασίες.
Προς μια βαθύτερη αναδιάρθρωση λευκών κολάρων
Οι επόμενες φάσεις ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης στοχεύουν πλέον σε επαγγέλματα υψηλής ειδίκευσης, όπως αναλυτές έρευνας, κατώτερα τραπεζικά στελέχη, σύμβουλους επιχειρήσεων και μηχανικούς λογισμικού, με εξειδικευμένα εργαλεία που υπόσχονται δραστική μείωση της «λάντζας» και των ωρών εργασίας χαμηλής προστιθέμενης αξίας. Αν οι πάροχοι λύσεων τεχνητής νοημοσύνης καταφέρουν να αποδείξουν το σαφές οικονομικό όφελος των εφαρμογών τους, οι επιχειρήσεις θα αποκτήσουν ένα ακόμη ισχυρότερο επιχείρημα για νέα κύματα αναδιάρθρωσης και συγκράτησης του μισθολογικού κόστους.
Προβλέψεις για την επόμενη τριετία
Η Goldman Sachs εκτιμά ότι η ΑΙ θα οδηγήσει σε μείωση προσωπικού κατά περίπου 4% στο επόμενο δωδεκάμηνο μεταξύ των πελατών της, με την επίδραση να εντείνεται σε διψήφιο ποσοστό μέσα σε τρία χρόνια. Ο ίδιος ο όμιλος εμφανίζεται έτοιμος να αξιοποιήσει πιο επιθετικά την τεχνητή νοημοσύνη, προαναγγέλλοντας νέες περικοπές καθώς «τρέχει» προγράμματα για να αποκομίσει πλήρως τα οφέλη της τεχνολογίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
- Χρηματιστήριο: Επιστροφή της αγοράς στο θετικό πρόσημο – «Με το βλέμμα» στην Τεχνητή Νοημοσύνη
- Η Amazon Web Services φέρνει το Kiro: Τεχνητή Νοημοσύνη που «σκέφτεται« ως προγραμματιστής
- H Nvidia μόλις μας χάρισε το φετινό Santa rally – Τι αναφέρει η Goldman Sachs