Η παρουσία του Ντέμη Χασάμπη στην Αθήνα δεν ήταν μια απλή ομιλία· ήταν μια δήλωση προθέσεων. Ο Ελληνοβρετανός επιστήμονας, συνιδρυτής και CEO της DeepMind – της εταιρείας που άλλαξε την πορεία της τεχνητής νοημοσύνης στον πλανήτη – βρέθηκε στο Athens Innovation Summit 2025, μίλησε στο Ηρώδειο και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Το μήνυμά του: η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι μακριά, είναι ήδη εδώ και θα αλλάξει τη ζωή μας σε όλα τα επίπεδα.
Η δύναμη μιας μεταμορφωτικής τεχνολογίας
Ο Χασάμπης μίλησε ανοιχτά για την “εκρηκτική” δυναμική της ΤΝ. Δεν την περιέγραψε απλά ως εργαλείο παραγωγικότητας αλλά ως τεχνολογία που μεταμορφώνει ολόκληρες κοινωνίες. Προχώρησε ακόμη περισσότερο: μέσα στην επόμενη δεκαετία είναι πιθανό να δούμε την εμφάνιση γενικής τεχνητής νοημοσύνης, δηλαδή μηχανών που θα μπορούν να εκτελούν πολλαπλές εργασίες όπως ο άνθρωπος.
Αυτό, όπως είπε, είναι μια υπόσχεση προόδου – αλλά και ένας κίνδυνος. Η συζήτηση δεν αφορά μόνο τις δυνατότητες αλλά και τους μηχανισμούς ελέγχου, τις θεσμικές ασφαλιστικές δικλίδες και το ποιος θα ορίσει τα όρια χρήσης.
Τι πρέπει να μάθουν οι επόμενες γενιές
Ένα από τα πιο αιχμηρά σημεία της τοποθέτησής του ήταν η αναφορά στην εκπαίδευση. Για τον Χασάμπη, η βασική δεξιότητα του μέλλοντος δεν είναι ένα πτυχίο πληροφορικής ή μια καλή γνώση προγραμματισμού, αλλά η ικανότητα να μαθαίνεις πώς να μαθαίνεις.
Η προσαρμοστικότητα, η δημιουργικότητα και η ανθεκτικότητα θα καθορίσουν ποιοι θα μπορέσουν να ευημερήσουν σε έναν κόσμο όπου η ΤΝ θα εκτελεί όλο και περισσότερες “ανθρώπινες” εργασίες. Οι παραδοσιακές σπουδές στις θετικές επιστήμες παραμένουν σημαντικές, αλλά δεν επαρκούν μόνες τους.
Η Ελλάδα μπορεί να βρεθεί στην πρώτη γραμμή
Δεν ήταν τυχαίο ότι ο Χασάμπης μίλησε στην Αθήνα. Έστειλε καθαρό μήνυμα ότι η χώρα μπορεί να διαδραματίσει ρόλο πολύ μεγαλύτερο από το μέγεθός της.
Η Ελλάδα, είπε, έχει τα εφόδια να σταθεί όχι μόνο ως χρήστης αλλά και ως διαμορφωτής του πλαισίου της τεχνητής νοημοσύνης. Με την ιστορική της παράδοση στη φιλοσοφία και την επιστήμη, με νέες επιχειρηματικές ιδέες που ανθίζουν, και με την πολιτική βούληση να ανοίξει τον διάλογο, η χώρα μπορεί να γίνει “κόμβος” για την ηθική και ρυθμιστική διάσταση της AI στην Ευρώπη.
Οι κίνδυνοι που δεν πρέπει να αγνοηθούν
Ο Χασάμπης δεν ωραιοποίησε την κατάσταση. Εστίασε σε τρεις μείζονες προκλήσεις:
-
Ψυχική υγεία και εθισμός: Τα social media έχουν ήδη δείξει πόσο εύκολα μπορεί να παγιδευτεί μια κοινωνία στον αλγόριθμο. Στην εποχή της ΤΝ, ο κίνδυνος για τα παιδιά και τους νέους είναι ακόμα μεγαλύτερος.
-
Παραπληροφόρηση και deep fake: Η διάδοση ψευδών ειδήσεων, φωτογραφιών ή βίντεο που μοιάζουν αληθινά μπορεί να διαβρώσει τη δημοκρατία και να διαλύσει την κοινωνική συνοχή.
-
Αγορές εργασίας: Η ΤΝ θα καταργήσει επαγγέλματα, θα δημιουργήσει άλλα και θα φέρει ανατροπές. Το ερώτημα είναι αν οι κυβερνήσεις θα προλάβουν να προσαρμόσουν το κοινωνικό πλαίσιο πριν δημιουργηθούν νέες ανισότητες.
Η Ευρώπη ως ηθικός ηγέτης
Σημαντική ήταν και η τοποθέτησή του για τον ρόλο της Ευρώπης. Ο Χασάμπης τόνισε ότι η Γηραιά Ήπειρος δεν έχει την κλίμακα επενδύσεων των ΗΠΑ ή της Κίνας, αλλά μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο ως ρυθμιστής και ηθικός ηγέτης.
Νομοθεσίες όπως το AI Act είναι μόνο η αρχή· η Ευρώπη μπορεί να επιβάλει πρότυπα που θα προστατεύσουν τον άνθρωπο και θα διασφαλίσουν ότι η τεχνολογία δεν θα γίνει όπλο κατά της κοινωνίας.
Ο διάλογος με την πολιτική εξουσία
Η συνάντηση με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη έδειξε ότι η συζήτηση δεν μένει σε θεωρητικό επίπεδο. Ο Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε για την ανάγκη η Ελλάδα να δημιουργήσει ένα από τα πρώτα AI Factory στην Ευρώπη, με στόχο την ανάπτυξη εφαρμογών που θα υπηρετούν τον πολίτη.
Η συνεργασία με προσωπικότητες όπως ο Χασάμπης δίνει στο σχέδιο αυτό βαρύτητα. Το ζητούμενο, όμως, είναι η συνέπεια στην πράξη και όχι μόνο η πολιτική επικοινωνία.
Συμπέρασμα – Ευκαιρία και στοίχημα
Ο Ντέμης Χασάμπης ήρθε στην Αθήνα για να βάλει τον πήχη ψηλά: η τεχνητή νοημοσύνη είναι το “ρεύμα” της εποχής και η Ελλάδα μπορεί να το καβαλήσει.
Η ευκαιρία είναι ιστορική: επενδύσεις στην εκπαίδευση, ενίσχυση ερευνητικών κέντρων, δημιουργία θεσμικού πλαισίου και πολιτική συνέπεια μπορούν να φέρουν τη χώρα στην πρωτοπορία. Αν όμως μείνουμε μόνο στα λόγια και στις φιέστες, η τεχνητή νοημοσύνη θα εξελιχθεί αλλού – και η Ελλάδα θα περιοριστεί στο ρόλο του απλού καταναλωτή.