Το βράδυ της Κυριακής, μια πρώην υπάλληλος του Facebook, η οποία είχε αποκαλύψει στο παρελθόν εσωτερικά έγγραφα το Facebook, εμφανίστηκε στην εκπομπή 60 Minutes για να αποκαλύψει την ταυτότητά της.
Μία ημέρα αργότερα, το Facebook γνώρισε το μεγαλύτερο μπλακ άουτ στην ιστορία του, το οποίο οδήγησε τη μετοχή της εταιρείας σε selloff, σημειώνοντας απώλειες πάνω από 5% τη Δευτέρα, προσθέτοντας απώλειες σχεδόν 15% από τα μέσα Σεπτεμβρίου, όπως μεταδίδει το Bloomberg.
Επίσης, η πτώση της μετοχής της Facebook τη Δευτέρα μείωσε την περιουσία του Ζάκερμπεργκ στα 120,9 δισ. δολάρια από 140 δισεκατομμύρια, φέρνοντάς τον στην 5η θέση του παγκόσμιου δείκτη του Bloomberg, κάτω από τον Μπιλ Γκέιτς.
Και μπορεί η εταιρία να μην συνδέει σε καμία περίπτωση τις αποκαλύψεις της Φράνσις Χόγκεν με το μπλακ άουτ, λέγοντας με απλά λόγια πως αυτό που έγινε ήταν ότι σταμάτησε να λειτουργεί το δίκτυο των παγκόσμιων σέρβερ την ώρα που οι τεχνικοί επιχειρούσαν να πετύχουν μεγαλύτερες ταχύτητες, ωστόσο όλα δείχνουν πως αυτό το σκάνδαλο είναι διαφορετικό.
Και εξηγούν το γιατί!
Πληροφοριοδότρια – Προκαλείτε προβλήματα στην ψυχική υγεία των εφήβων
Η πληροφοριοδότρια, λοιπόν, η οποία ήταν product manager στην ομάδα ακεραιότητας του Facebook, μοιράστηκε έγγραφα που αποτέλεσαν τη βάση μιας εκρηκτικής σειράς άρθρων στη Wall Street Journal.
Φωτογραφία: STEPHEN VOSS FOR THE WALL STREET JOURNAL
Οι αναφορές αποκάλυψαν ότι η εταιρεία γνώριζε ότι τα προϊόντα της μπορούν να προκαλέσουν ουσιαστική βλάβη – συμπεριλαμβανομένων αρνητικών επιπτώσεων στην ψυχική υγεία των εφήβων – ωστόσο δεν είχε κάνει σημαντικές αλλαγές για να διορθώσει τα προβλήματα αυτά.
«Υπήρχαν συγκρούσεις συμφερόντων μεταξύ του τι ήταν καλό για τους χρήστες και τι ήταν καλό για το Facebook. Και το Facebook, ξανά και ξανά, επέλεξε να βελτιστοποιήσει για τα δικά του συμφέροντα, όπως να κερδίσει περισσότερα χρήματα », δήλωσε η Χόγκεν στη συνέντευξη των 60 λεπτών την Κυριακή.
Σύμφωνα με τις καταγγελίες, η εταιρεία του Ζάκερμπεργκ γνώριζε καλά ότι στις πλατφόρμες της ανθούν το μίσος, η βία και τα fake news, όμως δεν κάνει τίποτα να τα σταματήσει γιατί με αυτό τον τρόπο, θα μειωθεί ο χρόνος που περνά ο χρήστης στα «προϊόντα» της.
«Αυτό που είδα στο Facebook ξανά και ξανά ήταν ότι υπήρχε σύγκρουση συμφερόντων ανάμεσα σε αυτό που είναι καλό για το κοινό και αυτό που είναι καλό για το Facebook. Και το Facebook ξανά και ξανά επέλεξε να εξυπηρετήσει τα δικά του συμφέροντα, όπως το να βγάλει περισσότερα χρήματα», είπε η Χόγκεν στην εκπομπή.
Χαλάρωση και στους όρους για την παραπληροφόρηση
Η ίδια μάλιστα προχώρησε σε νέες αποκαλύψεις, τις οποίες δεν είχε δημοσιεύσει η WSJ, λέγοντας πως το Facebook -φέρεται να χαλάρωσε τα πρότυπά του για την παραπληροφόρηση μετά τις προεδρικές εκλογές του 2020 και συγκεκριμένα λίγο πριν την εισβολή στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου.
Από την πλευρά του σε ένα εσωτερικό υπόμνημα που έλαβαν και δημοσίευσαν την Παρασκευή οι New York Times, ο αντιπρόεδρος των παγκόσμιων υποθέσεων του Facebook, Νικ Κλεγκ, έγραψε ότι η ευθύνη για τις 6 Ιανουαρίου «βαρύνει αποκλειστικά τους δράστες της βίας, και τους ανθρώπους της πολιτικής σκηνής ή όπου αλλού που τους ενθάρρυναν ενεργά».
Ο Κλεγκ έγραψε επίσης ότι το Facebook δεν είναι «η κύρια αιτία πόλωσης».
Φαίνεται λοιπόν πως το Facebook συνδέεται όλο και περισσότερο με πολιτικές κρίσεις τα τελευταία πέντε χρόνια με πολλούς να το δικαιολογούν, μιας και ηγέτες της πολιτικής ελίτ χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να στρέψουν την κοινή γνώμη προς το συμφέρον τους.
Οι αποκαλύψεις έφεραν την… εσωτερική έρευνα και το πάγωμα project
Εν προκειμένω όμως οι αποκαλύψεις της Χόγκαν δείχνουν και μία άλλη, μυστική εκδοχή του κολοσσού, η οποία αν ισχύει, είναι επικίνδυνη.
Σύμφωνα μάλιστα με δημοσίευμα του Vox, το Facebook μετά τις αποκαλύψεις όχι μόνο πάγωσε την ανάπτυξη του νέου της προϊόντος «Instagram for Kids», αλλά ξεκίνησε εσωτερική έρευνα καλώντας δύο στελέχη τους για εξηγήσεις, ενώ άρχισε και μία επίθεση απορρίπτοντας τις αναφορές της Wall Street Journal.
Η ιστορία πάντως φαίνεται ότι βρίσκεται ακόμη στην αρχή καθώς η πληροφοριοδότρια θα καταθέσει σήμερα ενώπιον του Κογκρέσου σχετικά με τα εσωτερικά έγγραφα της Facebook.
Μάλιστα το γεγονός ότι εμπλέκεται και το νομοθετικό όργανο αντικατοπτρίζει τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικοί βλέπουν πλέον τα κοινωνικά μέσα, όπως το Facebook με μεγαλύτερη ανησυχία.
«Είναι η πρώτη φορά που μπορώ να θυμηθώ κάτι τόσο «τραβηγμένο» με έναν ανώνυμο πληροφοριοδότη, τόσα πολλά έγγραφα και μια μεγάλη αποκάλυψη», δήλωσε στο Vox η Κάτι Κάρμπαθ, πρώην διευθύντρια δημοσίων πολιτικών στο Facebook, η οποία είναι τώρα συνεργάτιδα στο Κέντρο Διμερούς Πολιτικής και το Ατλαντικό Συμβούλιο.
Η πρώην διευθύντρια τονίζει πως το παρελθόν πολλοί υπάλληλοι του Facebook έχουν μιλήσει για την εταιρία, ωστόσο μόνο λίγοι-ιδιαίτερα σε υψηλόβαθμο επίπεδο- έχουν προβεί επώνυμα και on the record σε αποκαλύψεις ενάντια στο Facebook.
Πληροφοριοδρότρια με σχέδιο
«Ποτέ στο παρελθόν δεν αποκάλυψε κανείς τόσο λεπτομερή στοιχεία που να φαίνεται ότι η εταιρεία γνωρίζει αλλά αγνοεί τις συστηματικές βλάβες που προκαλεί», ανέφερε.
Όντως με μία μικρή έρευνα μπορεί κανείς να κατανοήσει πως ποτέ δεν υπήρξε αποστάτης της Facebook που να προχωρά σε τέτοιου είδους δημοσιεύσεις.
Άλλωστε η Χόγκαν δεν έκανε τυχαία ό,τι έκανε.
Πρώτα έδωσε σε έναν δημοσιογραφικό οργανισμό μία σειρά από ερευνητικές αναφορές, στη συνέχεια προχώρησε σε περισσότερες αποκαλύψεις στην τηλεόραση και σήμερα θα καταθέσει τη δική της μαρτυρία ενώπιον του Κογκρέσου και όλα αυτά σε διάστημα μόλις λίγων εβδομάδων.
Το Facebook γνωρίζει ότι το Instagram είναι τοξικό για τις έφηβες
Ο βαθμός στον οποίο το Facebook φαινομενικά γνώριζε τις βλαβερές συνέπειες των προϊόντων του και τις απέκρυψε είχε ως συνέπεια μερικοί γερουσιαστές, όπως ο Ρίτσαρντ Μπλούμενχαλ, να συγκρίνουν τις τακτικές της εταιρείας με αυτές των… Big Tobacco.
Ωστόσο ακόμη ένα πράγμα το οποίο κάνει δημοσιογραφικούς οργανισμούς και νομοθέτες να ανησυχούν ακόμη περισσότερο για το τι κρύβει πίσω αυτό το βαθύ μπλε χρώμα του facebook, είναι πως η εταιρεία προ ολίγων ημερών έφτασε στο σημείο να απαξιώσει ακόμη και τους ερευνητές της σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις του Instagram στην ψυχική υγεία των εφήβων.
Συγκεκριμένα, το Facebook, την περασμένη εβδομάδα, διέδωσε τα σχόλια του σχετικά με την αρχική έρευνα που είχε δημοσιεύσει η Journal.
Ένα από τα σχόλια που δεν πέρασε απαρατήρητο από τα αμερικάνικα μέσα είναι πως το Facebook ανέφερε ως σχόλιο πως υπάρχει μία ευαισθησία στα ευρήματα ότι το Instagram μπορεί να συμβάλει αρνητικά στην διαμόρφωση της εικόνα των εφήβων κοριτσιών για το σώμα τους.
«Η κοινωνική σύγκριση γίνεται χειρότερη στο Instagram», δηλώνει η εκτενής έρευνα του Facebook σε θέματα εικόνας σώματος κοριτσιών στην εφηβεία, το 2020. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, το TikTok, εφαρμογή με σύντομα βίντεο, βασίζεται στις προβολές των βίντεο, ενώ οι χρήστες στο Snapchat, εφαρμογή ανταγωνιστής του Tik Tok, η οποία βασίζεται στην κοινή χρήση φωτογραφιών και βίντεο, προστατεύονται από αστεία φίλτρα που «τραβούν την προσοχή στο πρόσωπο». Αντίθετα, το Instagram δίνει ιδιαίτερη σημασία στο σώμα και τον τρόπο ζωής.
Γνωρίζαμε για χρόνια
Επίσης η εταιρεία κατέληξε πως… το μέγεθος της έρευνας ήταν τελικά περιορισμένο.
Το γεγονός δηλαδή ότι η εταιρεία αμφισβητεί τα δικά της ευρήματα ενδεχομένως να δείχνει πόσο επιζήμια μπορεί να είναι τα δημοσιεύματα που προκύπτουν από την πληροφοριοδότρια.
«Είναι μια μεγάλη στιγμή», δήλωσε ο πρώην παγκόσμιος επικεφαλής των επιχειρήσεων ακεραιότητας για τις εκλογές στο Facebook.
«Για χρόνια, γνωρίζαμε πολλά από αυτά τα θέματα – μέσω δημοσιογράφων και ερευνητών – αλλά το Facebook τότε μας έπειθε πως δεν πρέπει να εμπιστευόμαστε αυτό που λένε. Αυτή τη φορά όμως υπάρχουν που έγγραφα μιλούν από μόνα τους », είπε στη σελίδα Recode.
Εσωτερική κρίση
Φαίνεται λοιπόν πως όλο αυτό έχει δημιουργήσει και μία εσωτερική κρίση στον κολοσσό, καθώς περισσότεροι από τους σημερινούς και πρώην υπαλλήλους του Facebook αρχίζουν να συζητούν ανοιχτά τα θέματα της εταιρείας στο Twitter αλλά και σε ομαδικές συνομιλίες, όπως αποκάλυψαν οι New York Times.
Άλλωστε ορισμένοι ερευνητές που εργάζονται στην εταιρεία αισθάνονται «αμήχανοι» που το Facebook ουσιαστικά άφησε να εννοηθεί προς τα έξω πως η έρευνα τους δεν ήταν ποιοτική.
Σε κάθε περίπτωση το μόνο σίγουρο και μετά το «κραχ» στα social media είναι πως όλοι θα στρέψουν την προσοχή τους γύρω από την Χόγκαν, περιμένοντας με αγωνία να ακούσουν το δικό της αφήγημα.
Άλλωστε μπορεί να βλέπουμε μόνο μία πρώην εργαζόμενη της εταιρίας, ωστόσο τα έγγραφα που έχει στη διάθεσή της εμπλέκουν πολλά κορυφαία στελέχη της Facebook και φυσικά αναζωπυρώνουν μακροχρόνιες συζητήσεις εντός και εκτός της εταιρείας σχετικά με τα ελαττώματα του Facebook.