Η Open Cosmos και η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία υπέγραψαν συμφωνία για την κατασκευή σμήνους ελληνικών πολυφασματικών δορυφόρων παρατήρησης γης υψηλής ευκρίνειας, στο πλαίσιο του Ελληνικού Διαστημικού Προγράμματος.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα που στοχεύει στην κατασκευή ενός προηγμένου σμήνους δορυφόρων αποδεικνύει τη δέσμευση της κυβέρνησης για την ενίσχυση των διαστημικών προγραμμάτων, την παραγωγή οικονομικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος για την Ελλάδα και τους Ευρωπαίους πολίτες γενικότερα. Τα δεδομένα που θα συλλέγονται από τους ελληνικούς δορυφόρους θα συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα των δημόσιων υπηρεσιών, την παρακολούθηση του περιβάλλοντος και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, την καταπολέμηση της ρύπανσης των θαλασσών και την αύξηση της αποδοτικότητας της γεωργίας.
Η σύμβαση υπογράφηκε σε ανοιχτή επίσημη τελετή παρουσία του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου.
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τόνισε ότι «υλοποιούμε ως χώρα για πρώτη φορά ένα τέτοιο διαστημικό πρόγραμμα κι αυτό έχει τεράστια σημασία, καθώς το σχεδιάσαμε εξαρχής, ώστε να ανταποκριθούμε σε μια σειρά από κρίσιμες εθνικές ανάγκες. Μέσω της ανάπτυξης σμήνους μικροδορυφόρων θα διαθέτουμε πολύτιμα δεδομένα σε σχεδόν πραγματικό χρόνο τα οποία θα συμβάλλουν στην έγκαιρη λήψη αποφάσεων και στη χάραξη πολιτικών σε σημαντικούς τομείς, όπως η πολιτική προστασία. Για παράδειγμα, με τους εφτά αυτούς μικροδορυφόρους θα έχουμε πολυφασματικά δεδομένα που θα καλύπτουν καθημερινά όλη την ελληνική επικράτεια. Με αυτόν τον τρόπο θα παρακολουθούμε τις διαχρονικές μεταβολές του περιβάλλοντος. Σε μια εποχή που συνεχώς βιώνουμε παγκοσμίως τα αποτελέσματα της κλιματικής κρίσης, αξιοποιούμε τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και επενδύουμε στο διάστημα αποκτώντας μια μοναδική “τεχνολογική εργαλειοθήκη”. Με τη βοήθεια της θα προστατεύσουμε ανθρώπινες ζωές και τη φύση. Παράλληλα, μέσω τους προγράμματος ενισχύεται η ελληνική διαστημική βιομηχανία με σημαντικά οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία».
Το Εθνικό Διαστημικό πρόγραμμα της Ελλάδας
Tο πρόγραμμα αποτελεί μέρος του ολοκληρωμένου Εθνικού Διαστημικού Έργου της Ελληνικής Κυβέρνησης, το οποίο περιλαμβάνει επίσης αγορά δεδομένων και ικανοτήτων σε δορυφόρους – ραντάρ (Synthetic Aperture Radar) και θερμικών δεδομένων (Thermal Infrared). Το πρόγραμμα έχει τρεις κύριους στόχους:
– Την ενίσχυση των ελληνικών ικανοτήτων στις δορυφορικές τεχνολογίες.
– Την παροχή δεδομένων από το διάστημα με περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη για τους Έλληνες πολίτες.
– Τη σύναψη διεθνών συνεργασιών, ενισχύοντας τη δυνατότητα της κυβέρνησης να ανταλλάσσει δορυφορικά δεδομένα με τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς εταίρους της.
Προδιαγραφές Δορυφόρων
Δύο τύπου μικροδορυφόρων (βάρους περίπου 100 κιλά έκαστος):
– Δύο θα φέρουν κάμερες πολύ υψηλής ευκρίνειας οι οποίες θα καταγράφουν εικόνες με ευκρίνεια λιγότερου του ενός μέτρου.
– Πέντε θα φέρουν ένα σύστημα από κάμερες υψηλής ευκρίνειας πολυφασματικών και υπερφασματικών δεδομένων, καθώς και δέκτες Internet of Things (IoT) και συστήματα AIS (Automatic Identification System).
Εφαρμογές
Πρόληψη και Παρακολούθηση Φυσικών Καταστροφών
Οι δορυφόροι θα παρέχουν εικόνες υψηλής ανάλυσης και δεδομένα για την πρόληψη και την παρακολούθηση φυσικών καταστροφών, όπως πλημμυρών και πυρκαγιών, στην Ελλάδα και παγκοσμίως.
Παρακολούθηση Ναυτιλίας, Θαλασσών και Ακτών
Οι δορυφόροι θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να παρακολουθεί και αναλύει τη θαλάσσια ρύπανση, πιθανές διαρροές πετρελαίου, ακραία καιρικά φαινόμενα και τις δραστηριότητες αλιείας στα χωρικά της ύδατα. Tα δεδομένα αυτά θα έχουν κρίσιμο ρόλο στην προστασία των ακτών.
Αξιολόγηση Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής
Τα δεδομένα από τους δορυφόρους θα βοηθήσουν τη χώρα να κατανοήσει καλύτερα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την αποτελεσματικότητα των προσπαθειών αντιμετώπισής της μέσω της παρακολούθησης των αλλαγών στη χρήση γης, της αποψίλωσης των δασών και της υγείας των καλλιεργειών σε όλη τη χώρα. Οι δυνατότητες αυτές θα υποστηρίξουν τη λήψη τεκμηριωμένων με δεδομένα αποφάσεων για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών που αντιμετωπίζει η χώρα.
Σχεδιασμός Ανανεώσιμης Ενέργειας
Οι εικόνες και η ανάλυση από τους δορυφόρους μπορούν να βοηθήσουν στην αξιολόγηση της εφικτότητας των έργων ανανεώσιμης ενέργειας και στην παρακολούθηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων.
Παρακολούθηση Γεωργίας και Δασοκομίας
Οι δορυφόροι θα παρέχουν δεδομένα για τη χρήση γης, την υγεία των καλλιεργειών και τις επιπτώσεις της καταστροφής των δασών στην Ελλάδα. Αυτά τα δεδομένα μπορούν να βοηθήσουν στη βελτιστοποίηση των πρακτικών και των μέτρων διαχείρισης της γης.
Μέσω της εκμετάλλευσης των δεδομένων των ελληνικών δορυφόρων, η Ελλάδα μπορεί να ενισχύσει τις ικανότητές της στα δορυφορικά συστήματα και να προωθήσει οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά συμφέροντα καθώς και να συνεργαστεί με ευρωπαϊκούς εταίρους για την αντιμετώπιση κοινών στόχων. Το έργο θα προκαλέσει επίσης εκτιμώμενη οικονομική παραγωγή (GVA) ύψους 116 εκατ. ευρώ στην ελληνική οικονομία έως το 2033 μέσω εξαγωγών και εμπορευματοποίησης των δεδομένων από τους δορυφόρους.