Με στόχο την επιτάχυνση της εγκατάστασης υποδομών δικτύων gigabit σε ολόκληρη την Ευρώπη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθόρισε τη γενική του θέση σχετικά με την πρόταση της Κομισιόν για την αντικατάσταση της οδηγίας του 2014, που αναφέρεται στη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών μέσω του gigabit infrastructure act (GIA).
Το GIA, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, «αποτελεί ουσιώδη νομοθετική πράξη για την επίτευξη των στόχων και των επιδιώξεων συνδεσιμότητας της Ευρώπης, όπως ορίζονται στην ψηφιακή πυξίδα της ΕΕ για αυτή τη δεκαετία, το λεγόμενο “πρόγραμμα πολιτικής για την ψηφιακή δεκαετία”», που εγκρίθηκε πέρυσι από τους συννομοθέτες, και για την εγκατάσταση των δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών επόμενης γενιάς στην ΕΕ.
Η πρόταση της Κομισιόν αποσκοπεί «στη μείωση του αδικαιολόγητα υψηλού κόστους εγκατάστασης υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, το οποίο προκύπτει εν μέρει από τις διαδικασίες αδειοδότησης πριν από την εγκατάσταση ή την αναβάθμιση των δικτύων. Οι διαδικασίες αυτές εξακολουθούν να είναι πολύπλοκες, ενίοτε χρονοβόρες, και διαφορετικές μεταξύ των κρατών μελών».
Στόχος της πρότασης είναι, επίσης, η επιτάχυνση της εγκατάστασης των δικτύων, η παροχή ασφάλειας δικαίου και διαφάνειας για όλους τους εμπλεκόμενους οικονομικούς παράγοντες και η πρόβλεψη αποτελεσματικότερων διαδικασιών σχεδιασμού και εγκατάστασης για τους φορείς εκμετάλλευσης δημόσιων δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Η πρόταση που έχει χαρακτήρα ελάχιστης εναρμόνισης αφορά, επίσης, στην εγκατάσταση ενδοκτιριακών υλικών υποδομών και την πρόσβαση σε αυτές. Αναμένεται ότι θα διευκολύνει τις διασυνοριακές εφαρμογές και θα επιτρέψει στα ενδιαφερόμενα μέρη, τους φορείς εκμετάλλευσης ηλεκτρονικών επικοινωνιών, τους κατασκευαστές εξοπλισμού ή τις τεχνικές εταιρείες να επιτύχουν καλύτερες οικονομίες κλίμακας.
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, οι κοινές θέσεις του Συμβουλίου διατηρούν τη γενική κατεύθυνση της πρότασης της Κομισιόν. Ωστόσο, βάσει πολυάριθμων αιτημάτων από τα κράτη μέλη, το Συμβούλιο τροποποίησε ορισμένες πτυχές της. Για παράδειγμα, συμπεριλήφθηκε εξαίρεση όσον αφορά στη μεταβατική περίοδο για μικρότερους δήμους, αποσαφηνίστηκαν οι παράγοντες βάσει των οποίων υπολογίζονται οι δίκαιοι όροι πρόσβασης και διευκρινίστηκε ότι πολύ υψηλή χωρητικότητα δεν επιτυγχάνεται μόνο με τη χρήση οπτικών ινών.
Το κείμενο της θέσης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου διασφαλίζει, συνολικά, ότι τα κράτη μέλη διαθέτουν ευρεία αυτονομία όσον αφορά στην έκδοση λεπτομερέστερων κανόνων και μπορούν να προχωρήσουν περαιτέρω όσον αφορά διάφορα σημαντικά στοιχεία του νέου κανονισμού για τη θέσπιση ελάχιστης εναρμόνισης ως προς τα μέτρα μείωσης του κόστους των δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών gigabit.
Μετά την έγκριση της διαπραγματευτικής εντολής του Συμβουλίου (γενική προσέγγιση), η ισπανική Προεδρία θα μπορέσει να αρχίσει συνομιλίες με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και προτίθεται να σημειώσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη πρόοδο στις διαπραγματεύσεις αυτές έως το τέλος του έτους.
Παπαστεργίου για Gigabit Infrastructure Act
Στο σχετικό Συμβούλιο Υπουργών Τηλεπικοινωνιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες συμμετείχε και ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου. Στην ημερήσια διάταξη περιλαμβανόταν η έγκριση της θέσης του Συμβουλίου για την πρόταση Κανονισμού «Gigabit Infrastructure Act», με στόχο τη μείωση του υψηλού κόστους της εγκατάστασης υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών υψηλής χωρητικότητας. Στο επίκεντρο του διαλόγου βρέθηκαν επίσης, ζητήματα σχετικά με την τεχνολογική πρόοδο, την ανταγωνιστικότητα και τις επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές. Επιπλέον, οι Υπουργοί έλαβαν μια έκθεση σχετικά με την πρόοδο για την αντιμετώπιση των απειλών στον κυβερνοχώρο (CSoA) και την ενίσχυση των μέτρων κυβερνοασφάλειας.
Ο Υπουργός στην τοποθέτησή του για τον Κανονισμό «Gigabit Infrastructure Act», τόνισε το ενδιαφέρον της χώρας μας για την πρόοδο του Κανονισμού και πρότεινε την υιοθέτηση ενός πιο ρεαλιστικού χρονοδιαγράμματος. Συγχρόνως, δήλωσε ότι η χώρα μας θα μπορούσε να συμφωνήσει στο κείμενο της Γενικής Προσέγγισης, εκφράζοντας την ανάγκη για περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών διαπραγμάτευσης με το Κοινοβούλιο.
Επίσης, υπογράμμισε την εξαρχής στήριξη της Ελλάδας για την πρόταση Κανονισμού «AI ACT» επισημαίνοντας την ανάγκη να υπάρξει η απαραίτητη ευελιξία, ώστε το κανονιστικό πλαίσιο να μην αποτελέσει εμπόδιο για την ανταγωνιστικότητα, τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία καινοτόμων εφαρμογών και υπηρεσιών με ανθρωποκεντρική προσέγγιση, ενώ τόνισε και την ανάγκη ενίσχυσης της ψηφιακής προσβασιμότητας.
Σε δηλώσεις του ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σημείωσε το σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα ως κρίσιμη είσοδος για την ενίσχυση της ευρυζωνικότητας σε όλη την Ευρώπη. Επιπλέον, τόνισε το ενδιαφέρον της Ελληνικής Κυβέρνησης σε σχέση με τις εξελίξεις γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη και τη διαμόρφωση ενός συνεκτικού πλαισίου που δε θα “φιμώνει” την τεχνολογία και θα έχει σαφή ανθρωποκεντρική προσέγγιση.
Δεν παρέλειψε, μεταξύ άλλων, να αναφερθεί ξεχωριστά στην πρόταση που κατέθεσε η Ελλάδα για το «Εθνικό Πρόγραμμα Μικρών Δορυφόρων» με ζητούμενο να παρέχει τη δυνατότητα, αλλά και τα εργαλεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Συγχρόνως, αναφέρθηκε και στην επικείμενη δημοπράτηση του έργου για τον υπερ-υπολογιστή «Δαίδαλος», επισημαίνοντας ότι είναι μια κρίσιμη υποδομή που θα συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη, ενώ παράλληλα θα συνδράμει στην προσπάθεια της χώρα μας να αποτελέσει έναν κόμβο για τις εξελίξεις στον τομέα αυτό.
Στο περιθώριο των εργασιών του Συμβουλίου, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης συναντήθηκε με τον Γάλλο αρμόδιο Υπουργό για τις Ψηφιακές Υποθέσεις Jean-Noël Barrot, καθώς επίσης και με τον Επίτροπο για την Εσωτερική Αγορά Thierry Bretton και τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής Μαργαρίτη Σχοινά.
Επενδυτικό χάσμα 65 δισ. ευρώ
Σημειώνεται πως η οδηγία για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών (BCRD, 2014/61/ΕΕ), η οποία ισχύει σήμερα, είχε ως στόχο να διευκολύνει την ανάπτυξη υψίρρυθμων δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών μειώνοντας το κόστος εγκατάστασης με μια σειρά εναρμονισμένων μέτρων. Οι ψηφιακοί στόχοι, στους οποίους βασίστηκε η εν λόγω οδηγία, είτε έχουν επιτευχθεί είτε έχουν καταστεί παρωχημένοι από το 2014.
Για παράδειγμα, μολονότι το ποσοστό των ευρωπαϊκών νοικοκυριών με πρόσβαση στο διαδίκτυο με ταχύτητα 30 Mbps αυξήθηκε από 58,1% το 2013 σε 90,1% το 2021, η ταχύτητα αυτή δεν είναι πλέον βιώσιμη, δεδομένης της αυξημένης ανάγκης των επιχειρήσεων και των πολιτών για πρόσβαση σε δίκτυα με πολύ μεγαλύτερη χωρητικότητα.
Εκτός από την πρόοδο που έχει σημειωθεί στις ψηφιακές τεχνολογίες από το 2014, άλλοι παράγοντες έχουν επίσης καταστήσει αναγκαία την αναθεώρηση της οδηγίας για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών, σύμφωνα με το Συμβούλιο. Η χαμηλή απόδοση ιδίων κεφαλαίων και το υψηλό επενδυτικό κόστος που κυριαρχούν στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών έχουν αρχίσει να θέτουν εκτός τροχιάς την πρόοδο που σημειώνεται ως προς την επίτευξη των ψηφιακών στόχων για το 2030, που ορίζονται στο πρόγραμμα πολιτικής για την ψηφιακή δεκαετία.
Η Επιτροπή εκτιμά ότι το επενδυτικό χάσμα μεταξύ του τρέχοντος επιπέδου και του επιπέδου που θα ήταν αναγκαίο για την επίτευξη αυτών των στόχων συνδεσιμότητας ανέρχεται σε περίπου 65 δισ. ευρώ ετησίως.