Πριν από πέντε χρόνια, η Jean Twenge, 46χρονη αμερικανίδα ψυχολόγος που μελετά γενεαλογικές διαφορές, άρχισε να παρατηρεί ξαφνικές αλλαγές σε μεγάλες έρευνες των εφήβων σε εθνικό επίπεδο.
Τα ποσοστά αυτοκτονίας, ιδίως μεταξύ των έφηβων κοριτσιών, ήταν σε άνοδο, οι επισκέψεις στην εντατική για περιπτώσεις αυτοτραυματισμού αυξάνονταν και ο χρόνος που οι έφηβοι ξόδεψαν με φίλους βυθιζόταν. Στα πολυάριθμα χρόνια της έρευνας των πολιτισμικών διαφορών που διαμορφώνουν τις γενιές, δεν είχε δει ποτέ τόσο έντονες μετατοπίσεις.
Τι προκαλούσε αυτό το πρόβλημα ψυχικής υγείας; Η απάντηση δεν βρισκόταν στον οικονομικό κύκλο ή στην μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας, αλλά στον αυξανόμενο χρόνο που οι έφηβοι περνούν μπροστά σε οθόνες. Σύμφωνα με την έρευνά της, οι έφηβοι που περνούν πέντε ώρες ή περισσότερες ημερησίως σε ηλεκτρονικές συσκευές ήταν 66% πιθανότερο να έχουν παράγοντα κινδύνου για αυτοκτονία από όσους περνούν λιγότερο από μία ώρα.
Ο αντίκτυπος της τεχνολογίας στους εφήβους, για τον οποίο η Twenge γράφει στο βιβλίο της iGen, έχει ωθήσει τώρα την ακαδημαϊκό σε μια εταιρική διαμάχη. Την περασμένη εβδομάδα η εργασία της αναφέρθηκε από δύο μετόχους της Apple, που κάλεσαν τον κατασκευαστή iPhone να μελετήσει τις επιπτώσεις της χρήσης smartphone στην ανάπτυξη των παιδιών.
Σε μια ασυνήθιστη περίπτωση ακτιβισμού μετόχων για το ευρύτερο καλό, η Jana Partners, ένα hedge fund, και το σύστημα συνταξιοδότησης των εκπαιδευτικών της πολιτείας της Καλιφόρνιας (Calstrs), ένα από τα μεγαλύτερα κρατικά συνταξιοδοτικά ταμεία των ΗΠΑ, έγραψαν στην Apple τις ανησυχίες τους: η Apple, λένε, θα ενισχύσει τη μακροπρόθεσμη αξία των μετόχων και θα παρουσιάσει το καινοτόμο πνεύμα της εάν προσφέρει στους γονείς περισσότερα εργαλεία για να διαχειριστούν τη διαδικτυακή ζωή των παιδιών τους.
Η κίνηση των επενδυτών είναι έξυπνη από άποψη δημόσιων σχέσεων, αλλά είναι και κάτι περισσότερο. Το Calstrs είναι ένα από τα σημαντικότερα ταμεία στις ΗΠΑ και όπου πηγαίνει θα ακολουθήσουν και άλλοι.
Σε μια εποχή που οι τεχνολογικοί γίγαντες υπόκεινται σε έλεγχο από τους πολιτικούς και αγωνίζονται για περισσότερες κανονιστικές επιταγές, καμία εταιρεία δεν μπορεί να αγνοήσει τις ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο της τεχνολογίας στην κοινωνία. Η απάντηση της Apple ήταν ότι πάντα είχε τον νου της στα παιδιά, αλλά και ότι είχε χαρακτηριστικά σε ανάπτυξη που θα παρείχαν νέα εργαλεία.
Παρόλο που κάποιοι μπορεί να αναρωτιούνται για τα ακριβή ευρήματα της Twenge (πολλές άλλες μελέτες δείχνουν παρόμοια συσχέτιση, αλλά κάποιες επίσης διαφωνούν), λίγοι από εμάς αμφιβάλλουν ότι η υπερβολική ηλεκτρονική χρήση είναι κακή για τα νεαρά μυαλά. Θαυμάζουμε τα παιδιά όταν επιδεικνύουν νέα κόλπα σε ένα iPad ή πλοηγούν σε ένα smartphone καλύτερα από τους ενήλικες, αλλά προσπαθούμε επίσης να περιορίσουμε τη χρήση των συσκευών.
Η σχετική ερώτηση, ωστόσο, είναι η ευθύνη: γιατί είναι αυτό πρόβλημα της Apple; Γιατί να κατηγορώ την εταιρεία όταν είναι οι εφαρμογές και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης στις συσκευές της που προκαλούν εθισμό ή αυξάνουν τον κίνδυνο του διαδικτυακού εκφοβισμού;
Αντιμέτωπη με το ερώτημα η Twenge, λέει ότι εκπλήσσεται από την ερώτηση. Είναι προς όφελος της Apple να βοηθήσει τους γονείς, υποστηρίζει, ειδικά όταν το iPhone έχει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς μεταξύ Αμερικανών εφήβων.
Το φαινόμενο ψυχικής υγείας δεν συνδέεται μόνο με το χρόνο οθόνης, λέει. «Ο χρόνος στην οθόνη σημαίνει λιγότερο χρόνο ύπνου και λιγότερο χρόνο με φίλους και ο ύπνος και οι φίλοι είναι πολύ σημαντικοί για την ψυχική υγεία.
Επειδή τα smartphones είναι φορητά, είναι πιθανότερο να αυξήσουν τον χρόνο που οι έφηβοι περνούν online και σε κοινωνικά μέσα και μπορούν να μεταφερθούν στο υπνοδωμάτιο και να παρεμβαίνουν στον ύπνο.»
Υπάρχουν εφαρμογές που μπορείτε να κατεβάσετε για να περιορίσετε τον χρόνο και τις δραστηριότητες σε ένα smartphone, αλλά τείνουν να είναι τόσο περίπλοκες που οι γονείς συχνά παραιτούνται. Πολύ πιο εύκολο θα ήταν εάν τα τηλέφωνα θα μπορούσαν να ρυθμιστούν με τρόπο που να επιτρέπει τόσο την παρακολούθηση του χρόνου όσο και των εφαρμογών.
Αν και η έκταση της ευθύνης της Apple εδώ είναι αμφισβητήσιμη – θα βοηθούσε, για παράδειγμα, εάν τα σχολεία απαγόρευαν τα smartphones εντελώς – η επιχειρηματική ευκαιρία είναι ξεκάθαρη. Όπως λέει Twenge, δεν έχει σημασία για την Apple αν οι συσκευές της χρησιμοποιούνται για μία ή 10 ώρες την ημέρα, οπότε αν ελέγχονται πιο προσεκτικά, όλο και περισσότεροι γονείς θα είναι πρόθυμοι να αγοράσουν iPhones στα παιδιά τους.