Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος που απευθύνω το τελευταίο μου μήνυμα ως Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΤΕ.
Παραδίδοντας τα ηνία αυτής της εξαιρετικής εταιρείας, θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου σε όλες και όλους όσοι εργάστηκαν όλα αυτά τα χρόνια, με πάθος, πίστη και δέσμευση, για να γίνει ο ΟΤΕ η μεγαλύτερη εταιρεία τεχνολογίας στην Ελλάδα.
Μαζί, διανύσαμε ένα δύσκολο αλλά συναρπαστικό ταξίδι μετασχηματισμού, σε τρείς φάσεις, που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε μεθοδικά ώστε να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανάπτυξη της εταιρείας, σε έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο.
Το 2011 και με βάση την ισχυρή παρακαταθήκη που άφησε ο προκάτοχός μου, Παναγής Βουρλούμης, ξεκινήσαμε αυτό το ταξίδι. Κύρια προτεραιότητά μας ήταν να διορθώσουμε τα θεμελιώδη και να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη. Στο πρώτο μου μήνυμα προς τους μετόχους του ΟΤΕ, ως επικεφαλής της εταιρείας, ανέφερα τους παράγοντες που επηρέαζαν τότε την απόδοσή μας. Πολλοί από αυτούς – κυρίως η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας εκείνη την εποχή, ο αθέμιτος ανταγωνισμός και η κοντόφθαλμη ρύθμιση – ήταν πέρα από τον έλεγχό μας. Έτσι, αρχίσαμε να εργαζόμαστε πάνω σε εκείνα που μπορούσαμε να επηρεάσουμε: τον τρόπο λειτουργίας μας και την εταιρική μας κουλτούρα.
Αντιμετωπίσαμε την οικονομική κρίση στην Ελλάδα ως ευκαιρία να ξαναχτίσουμε τον ΟΤΕ από την αρχή. Σχεδιάσαμε μια ξεκάθαρη στρατηγική, βασισμένη σε έξι πυλώνες, οι οποίοι αντανακλούσαν τη νέα πραγματικότητα στην αγορά και δεν διστάσαμε να πάρουμε δύσκολες αποφάσεις όταν ήταν απαραίτητο, προκειμένου να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της εταιρείας.
Επαναπροσδιορίσαμε την κουλτούρα μας, φέρνοντας τον πελάτη στο επίκεντρο. Αλλάξαμε την νοοτροπία μας και μετασχηματίσαμε τις διαδικασίες σε όλο τον οργανισμό. Επενδύσαμε εντατικά στα δίκτυά μας και γίναμε μακράν ο μεγαλύτερος επενδυτής σε υποδομές στην Ελλάδα. Αναπτύξαμε, ανανεώσαμε και εμπλουτίσαμε τις υπηρεσίες μας. Καθιερώσαμε την COSMOTE ως ενιαία εμπορική μάρκα, κάνοντάς την love brand. Εξορθολογήσαμε τα οικονομικά μας, μειώνοντας το χρέος και τα κόστη μας. Μέχρι το 2016, σε ένα περιβάλλον που παρέμενε δύσκολο, είχαμε γίνει μια σύγχρονη, αποδοτική και ανταγωνιστική εταιρεία, προσανατολισμένη στην ανάπτυξη.
Ήταν τέτοιος ο βαθμός δυσκολίας του εγχειρήματος, που το HARVARD Business School δημιούργησε μελέτη περίπτωσης για να διδάσκεται η περίπτωση του ΟΤΕ ανά τον κόσμο ως επιτυχημένο παράδειγμα διοίκησης σε δυσμενή οικονομικά περιβάλλοντα.
Και είχε έρθει πλέον η ώρα να ξεκινήσουμε τη δεύτερη φάση του μετασχηματισμού του ΟΤΕ. Πολύ νωρίτερα από την αγορά, θέσαμε έναν νέο στρατηγικό στόχο: να γίνουμε παράδειγμα ψηφιακού μετασχηματισμού. Στο πλαίσιο αυτό, σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε μια στρατηγική 360 μοιρών που εστίαζε στους πελάτες, τα δίκτυα και τη λειτουργία της εταιρείας. Καταφέραμε να απλοποιήσουμε και να ψηφιακοποιήσουμε όλες τις εσωτερικές διαδικασίες και όλα τα σημεία επαφής με τους πελάτες. Ο ΟΤΕ έγινε ένας αποδοτικός και ευέλικτος πάροχος ψηφιακών υπηρεσιών, που αξιοποιεί τα προηγμένα του δίκτυα για να προσφέρει άριστη εμπειρία στον πελάτη. Η δεύτερη φάση του μετασχηματισμού ολοκληρώθηκε περίπου πριν από τρία χρόνια και μας επέτρεψε να δημιουργήσουμε ένα λιτό, κερδοφόρο μοντέλο λειτουργίας για να διασφαλίσουμε τη μελλοντική μας ανάπτυξη.
Είμαστε πλέον στην τρίτη φάση μετασχηματισμού, εκείνη της εξέλιξής μας σε έναν βιώσιμο πάροχο ψηφιακών υπηρεσιών, με θετικό αποτύπωμα στην κοινωνία και το περιβάλλον. Η υπεροχή των δικτύων είναι βασικός πυλώνας της στρατηγικής μας και η υλοποίηση της μεγαλύτερης υποδομής οπτικών ινών έως το σπίτι (FTTH) στη χώρα είναι απόδειξη της δέσμευσής μας. Όσον αφορά στα δίκτυα κινητής, προσφέρουμε μακράν την πιο εκτεταμένη κάλυψη 5G σε όλη την επικράτεια. Έχουμε επεκταθεί σε νέες αγορές, λανσάροντας με επιτυχία νέες ψηφιακές υπηρεσίες προς τους πελάτες μας: ηλεκτρονικές συναλλαγές και πληρωμές μέσω κινητών συσκευών, online παραγγελία φαγητού και ψηφιακή πλατφόρμα ασφάλισης. Και κερδίζουμε συνεχώς μερίδια στις αγορές αυτές.
Σε όλο αυτό το ταξίδι του μετασχηματισμού, διατηρήσαμε σταθερή την δέσμευσή μας για ένα ισχυρό κοινωνικό αποτύπωμα. Η κοινωνική συνεισφορά του Ομίλου ΟΤΕ, συνολικά από το 2011, ξεπερνάει τα 45 εκατομμύρια ευρώ, ενώ μέσω του προγράμματος υποτροφιών COSMOTE έχουν επωφεληθεί, συνολικά, 555 υπότροφοι με υποτροφίες που αγγίζουν τα 7 εκατομμύρια ευρώ.
Έπειτα από περίπου 14 χρόνια, ο ΟΤΕ είναι σήμερα μια ολοκληρωτικά νέα εταιρία. Με κοινωνικά υπεύθυνο τρόπο, μειώσαμε σχεδόν στο μισό το κόστος προσωπικού και περιορίσαμε τα κόστη σε όλους τους τομείς. Ως αποτέλεσμα, ενώ εξακολουθούσαμε να αντιμετωπίζουμε πολλές προκλήσεις από το εξωτερικό περιβάλλον, καταγράφαμε σταθερά μερικά από τα υψηλότερα περιθώρια κερδοφορίας EBITDA ανάμεσα στις εταιρείες του κλάδου στην Ευρώπη. Κατά την ίδια περίοδο, επιστρέψαμε περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια ευρώ στους μετόχους μας σε μερίσματα και επαναγορές ιδίων μετοχών, ενώ η κεφαλαιοποίηση του ΟΤΕ σχεδόν διπλασιάστηκε φτάνοντας τα περίπου 6 δισεκατομμύρια ευρώ σήμερα. Μόνο φέτος, αυξήσαμε το μέρισμά μας κατά 23% και η συνολική αμοιβή των μετόχων ανέρχεται σε 450 εκατομμύρια ευρώ.
Οι επιδόσεις του ΟΤΕ το 2023 αποδεικνύουν πόσο έχουμε βελτιωθεί όλα αυτά τα χρόνια σε όλους τους τομείς. Σε μια χρονιά γεμάτη νέες προκλήσεις, αυξήσαμε στην Ελλάδα τις πωλήσεις και τη κερδοφορία EBITDA. Συνεπείς στη στρατηγική μας, επεκτείναμε και αναβαθμίσαμε τα προηγμένα δίκτυα σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη και την κερδοφορία μας τα επόμενα χρόνια. Διευρύναμε το προβάδισμά μας όσον αφορά στην ποιότητα των υποδομών μας και ενισχύσαμε την ηγετική μας θέση στην αγορά λιανικής.
Στο τέλος του 2023, το δίκτυο FTTH του ΟΤΕ ξεπέρασε τα 1,3 εκατομμύρια σπίτια και επιχειρήσεις με στόχο να φτάσει τα 3 εκατομμύρια έως το 2027. Όσο επεκτείνεται το δίκτυο FTTH, τόσο αυξάνεται και το ποσοστό διείσδυσης στις υποδομές μας.
Στην κινητή, η υπεροχή του δικτύου μας έχει καθιερωθεί και είναι ευρέως αναγνωρισμένη. Έχοντας πετύχει πληθυσμιακή κάλυψη 5G πάνω από 90% στο τέλος του 2023, αναβαθμίζουμε το δίκτυό μας σε 5G Stand-Alone (SA), το οποίο προσφέρει υψηλότερες ταχύτητες, εξαιρετικά χαμηλή απόκριση, βελτιωμένη κάλυψη σε κλειστούς χώρους και ακόμα μεγαλύτερη αξιοπιστία στις επικοινωνίες, υποστηρίζοντας την πιστότητα των πελατών και τη μελλοντική μας ανάπτυξη.
Στην τηλεόραση, συνεχίσαμε να επενδύουμε στο περιεχόμενο, κυρίως με την ανανέωση των αποκλειστικών δικαιωμάτων μετάδοσης στην Ελλάδα όλων των ευρωπαϊκών διασυλλογικών διοργανώσεων της UEFA έως το 2027.
Στον τομέα του B2B, η ανάθεση μεγάλων έργων τεχνολογίας υποστηρίζει και επιβεβαιώνει την ισχυρή μας παρουσία. Ο ΟΤΕ, λειτουργώντας ως ένας από τους κύριους Systems Integrators για τις επιχειρήσεις και τον δημόσιο τομέα σε Ελλάδα και Ευρώπη, αναμένει συνεχή ανάπτυξη των δραστηριοτήτων στον κλάδο του ICT, λόγω και της σταδιακής υλοποίησης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Όσον αφορά στα κόστη μας, έχουμε σημειώσει τεράστια πρόοδο ως προς την βέλτιστη διαχείριση τους. Στις αρχές του 2023, υπογράψαμε νέα τριετή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, θεσπίζοντας ένα σύγχρονο πλαίσιο παροχών για τους ανθρώπους μας, ενώ υλοποιούμε ένα ακόμη πρόγραμμα εθελούσιας αποχώρησης.
Στην προσπάθειά μας να προσφέρουμε στους πελάτες την καλύτερη δυνατή εμπειρία, βασισμένη σε τεχνολογίες αιχμής και σύγχρονα ψηφιακά κανάλια επικοινωνίας, η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί μια σταθερή κατευθυντήρια αρχή για όλους εμάς στον Όμιλο ΟΤΕ. Οι τέσσερεις στρατηγικές προτεραιότητες βιώσιμης ανάπτυξης — Κλιματική Ουδετερότητα, Κυκλική Οικονομία σε όλη την Αλυσίδα Αξίας, Συμπερίληψη και Ίσες Ευκαιρίες στην Εργασία και Ψηφιακή Κοινωνία για όλους — αποτελούν βασικές προτεραιότητες και επηρεάζουν όλες μας τις επιχειρηματικές αποφάσεις.
Με τη βιώσιμη ανάπτυξη στο επίκεντρο, το 2023 κάναμε σημαντικά βήματα για την επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων μας. Παρά την αύξηση της κίνησης δεδομένων κατά 36% ετησίως, μειώσαμε την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κατά 11%. Καταφέραμε να καταργήσουμε περισσότερα από 1,1 εκατομμύριο πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης από τα κτήρια μας. Επίσης, υποστηρίξαμε πληθώρα πρωτοβουλιών για την ψηφιακή ένταξη, με τους ωφελούμενους να αγγίζουν τα 7,4 εκατομμύρια μόνο το περασμένο έτος.
Για το 2024, έχουμε όλα τα απαραίτητα εχέγγυα ώστε να αντιμετωπίσουμε τις όποιες προκλήσεις και να εκπληρώσουμε όσα έχουμε υποσχεθεί για τη χρονιά. Οι λειτουργικές μας επιδόσεις, οι ισχυρές ταμειακές ροές, τα προηγμένα δίκτυα, οι άριστες υπηρεσίες μας και πάνω από όλα η σωστή κουλτούρα και οι αξίες μας, θα συνεχίσουν να προσφέρουν αξία σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη μας στο μέλλον.
Δεν θα μπορούσα να είμαι περισσότερο υπερήφανος για αυτό που καταφέραμε μαζί. Να φέρουμε τον ΟΤΕ στο σημείο που βρίσκεται σήμερα. Η Εταιρεία που παραδίδω είναι σε εξαιρετική λειτουργική και οικονομική κατάσταση. Είμαι βέβαιος ότι ο Κώστας Νεμπής θα οδηγήσει τον ΟΤΕ ακόμα πιο ψηλά. Γνωρίζω ότι αφήνω την εταιρεία σε καλά χέρια.
Είχα το προνόμιο να ηγηθώ της μεγαλύτερης τεχνολογικής εταιρείας της Ελλάδας, μαζί με μια εξαιρετική διοικητική ομάδα και τους εκπληκτικούς ανθρώπους της. Σας ευχαριστώ όλους για την συνεχή εμπιστοσύνη και την στήριξη σας τα τελευταία 14 χρόνια.
Μιχαήλ Τσαμάζ
Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος ΟΤΕ