Οι ψηφιακοί νομάδες και πώς προσπαθούν πόλεις και περιοχές να τους προσελκύσουν

Related

Ο CEO της Nvidia αποκαλύπτει: Έτσι «εκπαιδεύω» την AI για να σκέφτεται καλύτερα από γιατρό

FORTUNE GREECE 14/07/2025, 19:00 SHARE Ο Jensen Huang εξηγεί πώς αξιοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη ως δάσκαλο, αναλυτή και «δεύτερη γνώμη», μετατρέποντας την καθημερινή χρήση της σε γνωστική ενδυνάμωση. Ο Jensen Huang, CEO της Nvidia, δήλωσε ότι χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη όπως ένας ασθενής που συμβουλεύεται πολλούς γιατρούς για μία διάγνωση. «Όταν λαμβάνεις μια απάντηση από

COSMOTE 5G WiFi: Μια εναλλακτική λύση για γρήγορο & αξιόπιστο internet

Ταχύτητες internet έως 300Mbps, μειωμένες τιμές και δωρεάν εξοπλισμός Γρήγορο και αξιόπιστο internet σε κάθε σπίτι και επιχείρηση, σε όλη την Ελλάδα, με ταχύτητες έως 300Mbps στα €35,90 τον μήνα και με δωρεάν εξοπλισμό, μπορούν να έχουν οι πελάτες της COSMOTE TELEKOM με την υπηρεσία COSMOTE 5G WiFi. Η υπηρεσία αυτή απευθύνεται σε όσους δεν

Καλοκαιρινές προσφορές σε COSMOTE TELEKOM και ΓΕΡΜΑΝΟ

Οι προσφορές θα ισχύουν έως τις 31 Αυγούστου, ενώ οι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα αγοράς με έως και 48 άτοκες δόσεις. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι καλοκαιρινές εκπτώσεις στην COSMOTE TELEKOM και τον ΓΕΡΜΑΝΟ, τόσο στα φυσικά καταστήματα όσο και online στα cosmote.gr και germanos.gr, προσφέροντας σημαντικές εκπτώσεις σε τεχνολογικά προϊόντα και συσκευές καθημερινής χρήσης.

Καλοκαιρινές εκπτώσεις σε COSMOTE TELEKOM και ΓΕΡΜΑΝΟ

Προσφορές σε smartphones, tablets, laptops και smart TVs – Έως 20 Ιουλίου η επιπλέον επιστροφή με κάρτες Eurobank Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι καλοκαιρινές εκπτώσεις στην COSMOTE TELEKOM και τον ΓΕΡΜΑΝΟ, τόσο στα φυσικά καταστήματα όσο και online στα cosmote.gr και germanos.gr, προσφέροντας σημαντικές εκπτώσεις σε τεχνολογικά προϊόντα και συσκευές καθημερινής χρήσης. Οι προσφορές θα

Η «Γέφυρα Τεχνολογίας 1.0» ενώνει την έρευνα με την αγορά – Νέο δίκτυο καινοτομίας με 8 ιδρύματα

Η γνώση περνάει στη δράση, η έρευνα συναντά την καινοτομία και η καινοτομία βρίσκει τον δρόμο της προς την κοινωνία. Αυτή είναι η ουσία της «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0», της εκδήλωσης που διοργάνωσε για τρίτη συνεχή χρονιά η Μονάδα Μεταφοράς Τεχνολογίας και Καινοτομίας «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), φέρνοντας στο προσκήνιο έναν νέο

Ο Τζεφ Μπέζος πούλησε μετοχές της Amazon αξίας σχεδόν 666 εκατ. δολαρίων σε δύο ημέρες

Ο ιδρυτής και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Amazon, Τζεφ Μπέζος, πούλησε σχεδόν τρία εκατομμύρια μετοχές της εταιρείας μέσα σε μόλις δύο ημέρες τον Ιούλιο, αποκομίζοντας περίπου 665,8 εκατομμύρια δολάρια. Η κίνηση αυτή δεν ήταν τυχαία, αλλά αποτελεί μέρος ενός προγραμματισμένου σχεδίου πωλήσεων (γνωστού ως trading plan) που ανακοινώθηκε νωρίτερα μέσα στο 2024. Το σχέδιο

Το «έξυπνο» σπίτι του μέλλοντος: Τι μας περιμένει έως το 2030

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερες «έξυπνες» συσκευές να μπαίνουν στη ζωή μας: βοηθούς που ενεργοποιούνται με φωνή, όπως το Amazon Echo και το Google Nest, θερμοστάτες που ρυθμίζουν αυτόματα τη θερμοκρασία, κάμερες ασφαλείας που ελέγχουμε από το κινητό, έξυπνες κλειδαριές και λαμπτήρες που ανάβουν ή σβήνουν με μία εντολή. Σύμφωνα με έρευνα της

Το μέλλον των smartphone: Πλήρως ασύρματα, χωρίς θύρες και κουμπιά

Ο σχεδιασμός των κινητών τηλεφώνων αλλάζει ριζικά και όλα δείχνουν πως οδηγούμαστε σε μια εποχή όπου οι συσκευές θα είναι πλήρως ασύρματες και απαλλαγμένες από θύρες και φυσικά κουμπιά. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της CompanionLink («The Disappearing Port: How Consumer Tech is Going Seamless by Design», 2025), οι τεχνολογικοί κολοσσοί ήδη επενδύουν σε τεχνολογίες που

Η Google αλλάζει τον τρόπο που δημιουργούμε βίντεο

Η Google ανακοίνωσε μια νέα λειτουργία στην εφαρμογή Gemini, που επιτρέπει στους χρήστες να φτιάχνουν βίντεο ξεκινώντας απλώς από μια φωτογραφία. Με αυτόν τον τρόπο, δίνει σε όλους τη δυνατότητα να δημιουργούν εύκολα και γρήγορα οπτικό περιεχόμενο, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που αναπτύσσει. Η εταιρεία είχε ήδη δοκιμάσει κάτι παρόμοιο με το εργαλείο Flow

Η τεχνητή νοημοσύνη στην καθημερινότητα του Mark Cuban και των ηγετών της τεχνολογίας

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει πλέον ενσωματωθεί δυναμικά στην καθημερινότητα κορυφαίων επιχειρηματιών της τεχνολογίας, με τον Mark Cuban να αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της νέας πραγματικότητας. Ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής και επιχειρηματίας δηλώνει ότι χρησιμοποιεί την AI «για τα πάντα», από την παρακολούθηση της υγείας του μέχρι τη συγγραφή κώδικα, επισημαίνοντας όμως την ανάγκη για προσοχή και

Μελέτη: Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη Μειώνει την παραγωγικότητα έμπειρων προγραμματιστών

Μελέτη: Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη Μειώνει την παραγωγικότητα έμπειρων προγραμματιστών FORTUNE GREECE 12/07/2025, 12:56 SHARE Τα ΑΙ εργαλεία δεν είναι πανάκεια, και η αποτελεσματικότητά τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το επίπεδο εμπειρίας του χρήστη και τη φύση του έργου. Μια πρόσφατη μελέτη της Model Evaluation & Threat Research (METR) φέρνει στο προσκήνιο ένα ιδιαίτερα

Έρχεται οικονομικό iPhone, νέα iPads και Mac – Τι περιλαμβάνει το φιλόδοξο λανσάρισμα της Apple

FORTUNE GREECE 11/07/2025, 14:17 SHARE Apple CEO Tim Cook speaks during Apple's "It's Glowtime" event in Cupertino, California, September 9, 2024. (Photo by Nic Coury / AFP) Photo: AFP Η Apple ετοιμάζει ένα φιλόδοξο κύμα νέων προϊόντων για το 2026, με φθηνότερο iPhone, νέα iPads, MacBooks και ανανεωμένα Apple Watches να πρωταγωνιστούν στη στρατηγική της.

SAMSUNG Galaxy Z Fold7 και Galaxy Ζ Flip7: Ξεκίνησαν οι προ-παραγγελίες σε COSMOTE TELEKOM και ΓΕΡΜΑΝΟ

Τα νέα αναδιπλούμενα Smartphones SAMSUNG Galaxy Z Fold7 και Galaxy Ζ Flip7 και η νέα σειρά Galaxy Watch8 έρχονται στις 25 Ιουλίου στην COSMOTE TELEKOM και τον ΓΕΡΜΑΝΟ. Οι προ-παραγγελίες για τα νέα κορυφαία μοντέλα της SAMSUNG ξεκίνησαν στα φυσικά καταστήματα, αλλά και online στα cosmote.gr και germanos.gr. Έως και τις 24/07, με κάθε προ-παραγγελία

Ο Έλον Μασκ φέρνει το Grok στα οχήματα Tesla την επόμενη εβδομάδα

Η υπόσχεση του Έλον Μασκ γίνεται πραγματικότητα: το Grok, το πολυσυζητημένο chatbot της xAI, καταφτάνει στα οχήματα Tesla «το αργότερο την επόμενη εβδομάδα». Η νέα αυτή προσθήκη υπόσχεται να μετατρέψει το αυτοκίνητο σε έναν διαδραστικό, φωνητικό συνοδηγό που όχι μόνο θα απαντά σε ερωτήσεις, αλλά θα μπορεί να αλλάζει «διάθεση» μέσα από διαφορετικές προσωπικότητες. Όπως

Share

Ήταν στο μακρινό 1997 όταν ο Ιάπωνας μηχανικός Τσούγκιο Μακιμότο, ένας από τους ανθρώπους που έφτιαξαν τη βιομηχανία ημιαγωγών της Ιαπωνίας, σε ένα βιβλίο που συνέγραψε με τον Ντέιβιντ Μάνερς, πρωτοδιατύπωσε τον όρο «ψηφιακός νομάς» (digital nomad). Η βασική θέση του βιβλίου, σε μια εποχή που η χρήση του διαδικτύου ήταν ακόμη ένα σχετικά μειοψηφικό φαινόμενο, ήταν ότι η επιτυχία στη σύγχρονη εποχή θα εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από την ικανότητα διαχείρισης ενός εργασιακού περιβάλλοντος ολοένα και περισσότερο νομαδικού, ένα περιβάλλον όπου οι εργαζόμενοι θα μπορούν να είναι σε διαρκή κίνηση χωρίς να χρειάζεται να δεσμεύονται τοπικά για την εργασία τους.

Όμως, θα χρειαστούν να περάσουν αρκετά χρόνια ώστε το φαινόμενο των ψηφιακών νομάδων να αντιμετωπίζεται ως μια σημαντική τάση στο σύγχρονο εργασιακό τοπίο αλλά και μια κρίσιμη κατηγορία επιθυμητής μετανάστευσης για αρκετές χώρες, περιοχές και πόλεις που επιδιώκουν να προσελκύσουν αυτή την κατηγορία.

Η αύξηση των ψηφιακών νομάδων

Η πανδημία οδήγησε σε μια πρωτοφανή συνθήκη όπου ένας πολύ μεγάλος αριθμός εργαζομένων δεν εργαζόταν πια στον χώρο εργασίας. Τον Ιούλιο του 2020 το 42% των αμερικανών εργαζομένων ανέφερε ότι εργαζόταν πλήρως σε συνθήκη τηλεργασίας, ενώ πριν την πανδημία το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 7%.

Όμως, παράλληλα, αυξήθηκε και ο αριθμός των ψηφιακών νομάδων. Σύμφωνα με τα στοιχεία μιας έρευνας της εταιρείας MBO Partners ο αριθμός των αμερικανών ψηφιακών νομάδων αυξήθηκε κατά 50% και από 7,3 εκατομμύρια το 2019 ανέβηκε στα 10,9 εκατομμύρια το 2020.

Οι αριθμοί προϋποθέτουν έναν σαφή ορισμό του ψηφιακά νομάδα ως κάποιας/ου που επιλέγει έναν τρόπο εργασίας που δεν συνδέεται με συγκεκριμένη τοποθεσία και διευκολύνεται από την τεχνολογία, κάτι που τους επιτρέπει να εργαστούν οπουδήποτε σε έναν κόσμο που διασυνδέεται μέσω του διαδικτύου.

Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι το στοιχείο της έρευνας που δείχνει ότι η μεγαλύτερη αύξηση δεν αφορούσε τους αυτοαπασχολούμενους ψηφιακού νομάδες (που αυξήθηκαν από τα 4,1 εκατομμύρια στα 4,6 εκατομμύρια, όσο αυτούς που είχαν παραδοσιακές σχέσεις εργασίας και όπου από τα 3,2 εκατομμύρια το 2019, αυξήθηκαν σε 6,3 εκατομμύριο το 2020.

Η ίδια έρευνα καταγράφει έναν εντυπωσιακό βαθμό ικανοποίησης από την εργασία (που φτάνει το 90%) αλλά και από το εισόδημα (που φτάνει το 76%). Είναι άνθρωποι σε υψηλότερο ποσοστό του μέσου όρου που εργάζονται σε χώρους που απαιτούν εξειδικευμένη κατάρτιση ή εμπειρία, αλλά και άνθρωποι με πιο υψηλό μορφωτικό προφίλ. Εφόσον το 57% έχει πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης το 24% έναν ακόμη πιο αναβαθμισμένο μορφωτικό τίτλο.

Ακόμη πιο εντυπωσιακή είναι η διαπίστωση ότι ενώ το 2019 αυτοί που σκόπευαν να γίνουν ψηφιακοί μονάδες στις ΗΠΑ ήταν 19 εκατομμύρια, ενώ το 2020 αυτοί που το σκέφτονταν είχαν φτάσει τα 45 εκατομμύρια αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα το κάνουν κιόλας.

Η «δημιουργική τάξη» εγκαταλείπει τις πόλεις

Οι περισσότεροι από τους ψηφιακού νομάδες ανήκουν σε αυτό που συνήθως περιγράφεται ως η «δημιουργική τάξη» (creative class). Με τον τρόπο αυτό περιγράφεται ένα σύνολο ανθρώπων σε ανθρώπους που εργάζονται σε θέσεις διανοητικής εργασίας,  σε ένα φάσμα από χώρους, από τα δημιουργικά τμήματα και τα τμήματα μάρκετινγκ των επιχειρήσεων, μέχρι τις βιομηχανίες του πολιτισμού, μέχρι την παραγωγή ψηφιακού περιεχομένου ή τις διάφορες παραλλαγές ψηφιακής επιχειρηματικότητας.

Η κατηγορία αυτή εργαζομένων άρχισε να αποκτά αυξημένη βαρύτητα από τη δεκαετία του 1990 και μετά και σε μια πρώτη φάση το χαρακτηριστικό της δεν ήταν τόσο η νομαδικότητα όσο η αναζήτηση της «σωστής πόλης». Αυτό είχε να κάνει με το γεγονός ότι αυτού του είδους οι εργασίες ευνοούνται πολύ από την διαμόρφωση πλεγμάτων από τυπικές και άτυπες σχέσεις και «οικοσυστήματα» ανταλλαγής εμπειριών, όπως και από το γεγονός ότι οι εργαζόμενες/οι σε αυτές έχουν έναν τρόπο ζωής που αποτιμά ιδιαίτερα τη ζωντανή κοινωνική ζωή, τις πολλές επιλογές πολιτιστικών αγαθών, την ύπαρξη ενός ζωντανού «κέντρου πόλης», το να είναι μια πόλη φιλικά και ανεκτικά σε ΛΟΑΤΚΙ κοινότητες, σε αντιδιαστολή με την προτίμηση στα «προάστια» προηγούμενων γενιών.

Αυτό εκφράστηκε σε διάφορες πόλεις που έγιναν σημεία αναφοράς ή κατάφεραν να ανακτήσουν τέτοιο ρόλο. Όμως, ταυτόχρονα οι πόλεις αυτές είχαν και άλλα προβλήματα. Η προσέλευση ανθρώπων μεσαίων και άνω εισοδημάτων αύξησε το κόστος ζωής ή επέτεινε φαινόμενα gentrification σε γειτονιές που μέχρι τότε ήταν πόλοι έλξης. Αντίστοιχα, η ένταξη των «δημιουργικών εργαζομένων» μέσα σε ένα ιεραρχικό εταιρικό περιβάλλον συχνά είχε ως αποτέλεσμα η «δημιουργική» διάσταση να υποβαθμίζεται διαρκώς.

Μια πρώτη τάση απέναντι σε όλα αυτά ήταν η εμφάνιση ενός σημαντικού αριθμού εργαζομένων που προτιμούσαν, ενίοτε και συνειδητά, πιο ευέλικτες μορφές εργασίας ή την ιδιότητα του αυτοαπασχολούμενου. Για να περιορίσουν τα κόστη τους επέλεξαν τους χώρους co-working που ταυτόχρονα τους επέτρεπαν και ένα βαθμό αλληλεπίδρασης με άλλους συναδέλφους τους. Αυτό εξηγεί γιατί από τη δεκαετία του 2000 και μετά αυξήθηκαν τα κάθε λογής co-working hubs που προσέφεραν υποδομές και δυνατότητα για μια εργασιακή βάση, χωρίς το κόστος της ενοικίασης γραφείου, για εργαζομένους που ήδη από τότε το βασικό τους εργαλείο δεν ήταν το γραφείο όπου θα υποδέχονταν πελάτες, αλλά το ψηφιακό περιεχόμενο που θα ανέβαζαν ή το power-point που θα παρουσίαζαν.

Η οικονομική κρίση του 2008-2009 έπληξε ιδιαίτερα και αυτές τις βιομηχανίες και τις ήδη αρκετά ακριβές πόλεις που στέγαζαν αυτή την κατηγορία εργαζομένων. Αυτό έφερε αυτούς τους εργαζομένους αντιμέτωπου με κρίσιμα ερωτήματα. Έπρεπε να βρουν τρόπο να μειώσουν το κόστος ζωής τους και ταυτόχρονα επεδίωκαν να βρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από την εργασία του.

Ήταν σε αυτό το σταυροδρόμι ανάμεσα στην επιδίωξη για ζωή με μικρότερο κόστος και ταυτόχρονα καλύτερη ποιότητα ζωής που πλέον το φαινόμενο των digital nomads αποκτά άλλη διάσταση.

Αναζητώντας την καλύτερη τοποθεσία για εργασία

Σε αυτό το φόντο είναι που έχει ενδιαφέρον να δούμε τον τρόπο που οι ψηφιακοί νομάδες αναζητούν την κατάλληλη τοποθεσία για να εργαστούν, καθώς είναι προφανές ότι η καλή σύνδεση wifi είναι όρος των ων ουκ άνευ, αλλά όχι και επαρκής.

Ένα πρόσφατο βιβλίο των Rachael A. Woldoff και Robert C. Litchfield με τίτλο ‘Digital Nomads. In Search of Freedom, Community and Meaningful Work in the New Economy, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Oxford University Press, μας δίνει μερικές απαντήσεις. Γραμμένο με προσέγγιση εθνογραφική επικεντρώνει στην κοινότητα των ψηφιακών νομάδων στο Μπαλί της Ινδονησίας. Η ανάλυση αποτυπώνει τον τρόπο που οι συγκεκριμένες/οι εργαζομένοι επιλέγουν αυτή την περιοχή, που συνδυάζει τις καλές σχετικά τεχνολογικές υποδομές με την επαφή με τη φύση, το ωραίο περιβάλλον, το τοπίο αλλά και τον πολιτισμό, με την προσπάθειά τους όχι απλώς να εργαστούν αλλά και να βρουν μεγαλύτερο νόημα στην εργασία τους.

Το βιβλίο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί αποτυπώνει ταυτόχρονα την τρόπο που οραματίζονται αυτού του είδους τη «φυγή» όσες και όσοι την επιλέγουν, αλλά και τα προβλήματα που συναντούν σε αυτές περιοχές και τον τρόπο που τελικά διαμορφώνουν νέες κοινότητες αποτελούμενες ακριβώς από ψηφιακούς νομάδες. Αποτυπώνει επίσης πώς αυτές οι πρακτικές δεν βιώνονται μόνο ως εργασία ή επιχειρηματικότητα, αλλά και ως τρόπο για μια ανασημασιοδότηση της ζωής και επαναπροσδιορισμού της θέσης όσων εμπλέκονται σε αυτές.

Αντίστοιχα, το βιβλίο αυτό περιγράφει και τις διαφορετικές παραλλαγές των ψηφιακών νομάδων. Αυτοί που μόλις έχουν φτάσει σε μια περιοχή και ακόμη δεν έχουν καν εξαντλήσει τα όρια της τουριστικής βίζας τους και οι οποίοι είναι ιδιαιτέρως ενθουσιώδεις αν και εξακολουθούν να φαντάζονται τον εαυτό τους σε ένα σχετικά εγγύς μέλλον μόνιμα εγκατεστημένους σε κάποια από τις πόλεις που είναι φιλικές στη «δημιουργική τάξη».

Έπειτα είναι αυτές και αυτοί που έχουν ήδη αποφασίσει να μείνουν περισσότερο και «παίζουν» με τα χρονικά όρια στις τουριστικές βίζες, κυρίως με το να κάνουν σύντομα ταξίδια πριν αυτές λήξουν, ώστε να επανέλθουν με νέα. Αυτή η κατηγορία είναι η κατεξοχήν «νομαδική» ακριβώς επειδή τέτοιου είδους εγκαταστάσεις έχουν χρονικά όρια και συχνά επιλέγουν να μετακινηθούν.

Και βέβαια υπάρχουν και οι εγκατεστημένοι νομάδες, αυτοί που μένουν σε μια τοποθεσία για πάνω από έναν χρόνο και δεν επιθυμούν να μετακινηθούν, ακόμη και εάν δεν έχουν αποφασίσει κάποιου είδους «οριστική μετακίνηση».

Το βιβλίο προχωράει και σε κάποια πιο γενικά συμπεράσματα, ως προς το αναδύεται η έννοια του ψηφιακού νομάδα ως κοινωνικής ταυτότητας που συνδέεται ακριβώς με το διπλό αίτημα της ελευθερίας αλλά και της κοινότητας. Δεν υποτιμούν τις πιο «σκοτεινές» πλευρές αυτών των πρακτικών, συμπεριλαμβανομένης και τη συζήτησης ως προς το εάν για ορισμένους τοπικούς προορισμού αποτελεί μια «νεοαποικιακή» πρακτική.

Το ενδιαφέρον του συμπεράσματος τους είναι ότι παρότι η έννοια της νομαδικότητας συνδέεται με την κίνηση, εντούτοις το αίτημα των ίδιων των νομάδων είναι να εντοπίσουν μια τοπική συνθήκη και μια τοπική κοινότητα που να τους επιτρέπει να βρουν περισσότερο νόημα στην εργασία τους. Μια αναζήτηση που δεν αφορά μόνο αυτούς που μπορούν να μετακινηθούν αλλά το σύνολο των εργαζομένων.

Η Ελλάδα ως προορισμός των «ψηφιακών νομάδων»

Η Ελλάδα, χώρα σχετικά χαμηλού κόστους ως προς τη διαμονή, φαίνεται ότι τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται σε προορισμό για ψηφιακούς νομάδες. Μάλιστα, το γεγονός ότι σε πρώτη φάση η χώρα δεν επλήγη ιδιαίτερα από την πανδημία την κατέστησε ελκυστικό προορισμό.

Οι ψηφιακοί νομάδες μπορούν να είναι και ένας παράγοντας σημαντικού εισοδήματος για τις χώρες υποδοχής (αν και όχι πάντα φορολογικού γιατί συνήθως εκμεταλλεύονται την «διττή» φορολογική υπόστασή τους για να έχουν μικρότερη συνολική φορολογική επιβάρυνση). Σε μια έρευνα που έκανε πρόσφατα το ΜΙΤ υπήρχε η εκτίμηση πως αν η Ελλάδα κατάφερνε να προσελκύσει 100.000 ψηφιακούς νομάδες σε μία χρονιά και αυτοί παρέμεναν εδώ για 6 μήνες, το όφελος θα μπορούσε να φτάσει το 1,6 δισ. ευρώ ετησίως, ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στα έσοδα που αποφέρει μία εβδομάδα παραμονής 2,5 εκατομμυρίων «κλασικών» τουριστών.

Σχέδιο νόμου του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, που πρόσφατα ολοκληρώθηκε η δημόσια διαβούλευση, περιλαμβάνει για πρώτη φορά ειδική ρύθμιση για την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων στην Ελλάδα, προσφέροντας βίζα 12 μηνών με δυνατότητα παράτασης σε όσους επιθυμούν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα για να εργαστούν εξ αποστάσεως με τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας και μέσων με εργοδότες ή πελάτες εκτός Ελλάδας και με σαφή δέσμευση ότι δεν μπορούν να εργαστούν στην Ελλάδα.

Τα όρια της νομαδικότητας

Είναι σαφές ότι οι ψηφιακοί νομάδες εκπροσωπούν μια συγκεκριμένη κατηγορία εργαζόμενων, με συγκεκριμένα όρια, καθώς η μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων όσων κάνουν τηλεργασία, σε γενικά γραμμές δεν έχουν τη δυνατότητα νομαδικότητας. Όμως, για τις χώρες προορισμού μπορούν να έχουν μια αυξημένη οικονομική σημασία, κάτι που εξηγεί την προσπάθεια προσέλκυσής τους (την ίδια ώρα που άλλοι άνθρωποι, πολύ περισσότεροι, που αναγκάζονται να αποτελέσουν μέρος την προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών συναντούν ολοένα και περισσότερα εμπόδια, στοιχείο που δείχνει ότι δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα όλες οι εκδοχές μετακίνησης προς αναζήτηση καλύτερων συνθηκών ζωής). Την ίδια στιγμή, το βασικό κίνητρό αυτής της νομαδικότητας, δηλαδή η αναζήτηση εργασίας με καλύτερες συνθήκες και σε πιο ανθρώπινο περιβάλλον, αποτυπώνει ένα βαθύτερο έλλειμμα του σύγχρονου τοπίου της εργασίας.