Η ασφάλεια στο διαδίκτυο είναι μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γονείς στη σύγχρονη εποχή, καθώς με την αυξημένη πρόσβαση στο διαδίκτυο ανοίγει ταυτόχρονα και ο δρόμος για το διαδικτυακό εκφοβισμό (cyberbullying), το sexting (αποτελεί συνδυασμό των λέξεων sex και texting – ανταλλαγή κειμένων-μηνυμάτων) και την παρενόχληση.
Στην πραγματικότητα, σχεδόν τα τρία τέταρτα των γονέων (70%) ανησυχούν για τη διαδικτυακή δραστηριότητα του παιδιού τους, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της ESET στην οποία συμμετείχαν 1.000 γονείς παιδιών ηλικίας 10-18 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Αυτοί οι κίνδυνοι μπορεί να είναι ευκολότερο να ελεγχθούν σε οικογενειακούς υπολογιστές ή άλλες κοινόχρηστες συσκευές όπου η δραστηριότητα μπορεί να παρακολουθείται και οι απειλές μπορούν να περιοριστούν. Ωστόσο, είναι όλο και πιο συνηθισμένο για τα παιδιά όλων των ηλικιών να έχουν τη δική τους συσκευή, με το 73% από αυτά να διαθέτουν κινητό τηλέφωνο πριν από την ηλικία των 12 ετών, γεγονός που ενέχει πολλαπλούς κινδύνους.
Σύμφωνα με την ESET αυτοί είναι οι βασικοί κίνδυνοι αλλά και οι τρόποι για να προστατέψετε το παιδί σας.
Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός
Πιθανά να σκέφτεστε ότι η διαδικασία για να βεβαιωθείτε ότι ένα τηλέφωνο είναι ασφαλές και προστατευμένο στον κυβερνοχώρο ξεκινά από τη στιγμή που το βγάζετε από τη συσκευασία και ξεκινάτε τη διαδικασία ρύθμισης. Ωστόσο, το μέρος από το οποίο αγοράζετε το τηλέφωνο του παιδιού σας μπορεί να είναι εξίσου σημαντικό με τα βήματα που θα κάνετε για να ρυθμίσετε τη συσκευή. Η αγορά μεταχειρισμένων τηλεφώνων έχει γίνει ένας δημοφιλής τρόπος εξοικονόμησης χρημάτων – αλλά αυτό μπορεί να θέσει το νέο ιδιοκτήτη σε σοβαρό κίνδυνο.
Πάνω από το ένα τρίτο των γονέων (39%) δεν προμηθεύονται τα τηλέφωνα των παιδιών από επίσημο μεταπωλητή. Πολλές από αυτές τις συσκευές προέρχονται από φίλους και μέλη της οικογένειας, διάφορες ιστοσελίδες ή καταστήματα μεταχειρισμένων. Υπάρχει τεράστιος αριθμός προσωπικών δεδομένων που είναι αποθηκευμένα σε τηλέφωνα και αυτές οι πληροφορίες θα εξακολουθούν να είναι διαθέσιμες στο νέο χρήστη εκτός βεβαίως αν έχουν ήδη διαγραφεί πλήρως. Επιπλέον, ακόμη και τηλέφωνα που έχουν ανακατασκευαστεί (refurbished) από ειδικούς ενδέχεται να εξακολουθούν να περιέχουν κακόβουλα προγράμματα (trojan ή malware), αφήνοντας τους χρήστες εκτεθειμένους σε κίνδυνο μόλις αρχίσουν να χρησιμοποιούν τη συσκευή. Βεβαιωθείτε, λοιπόν, ότι έχετε προμηθευτεί το τηλέφωνο του παιδιού σας από μια αξιόπιστη πηγή, διαφορετικά μπορεί να δίνετε ήδη μια χαμένη μάχη.
Μην πηγαίνετε για.. «ψάρεμα» (phishing)
Ακόμη και ο πιο καλά ενημερωμένος επαγγελματίας μπορεί να πέσει θύμα απάτης ηλεκτρονικού ψαρέματος (phishing). Τα παιδιά διατρέχουν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο από επιθέσεις phishing, καθώς ενδέχεται να είναι λιγότερο ικανά να διακρίνουν τους νόμιμους συνδέσμους ή τα κανονικά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τα email-απάτες (scams). Μπορεί να σας φαίνεται απίθανη η προοπτική του να είστε εσείς ή το παιδί σας ο στόχος αυτών των επιθέσεων – αλλά η αλήθεια είναι ότι αυτό συμβαίνει πολύ πιο συχνά απ’ όσο νομίζετε. Στην πραγματικότητα, περισσότεροι από τους μισούς γονείς που ρωτήθηκαν από την ESET είχαν δεχθεί στο παρελθόν επίθεση ηλεκτρονικού ψαρέματος.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να περιορίσετε αυτόν τον κίνδυνο και να βοηθήσετε το παιδί σας να περιηγηθεί στο διαδίκτυο με ασφάλεια. Το πρώτο και σημαντικό βήμα είναι η εκπαίδευση. Μιλώντας στα παιδιά σας για το πώς μπορεί να μοιάζει ένας σύνδεσμος ηλεκτρονικού ψαρέματος, πώς να εντοπίζουν μια αξιόπιστη πηγή και τι να κάνουν εάν δεν είναι σίγουρα για ένα μήνυμα που τους έχει σταλεί, τα βοηθάτε να κάνουν καλύτερες επιλογές όταν είναι online. Η έρευνα της ESET διαπίστωσε επίσης ότι ο μέσος όρος ηλικίας που απόκτησαν οι γονείς το πρώτο τους τηλέφωνο ήταν τα 24 – οι εποχές, όμως, έχουν αλλάξει και είναι σημαντικό σήμερα οι γονείς να έχουν το νου τους στο κινητό του παιδιού τους. Η ενημέρωση, ωστόσο, δεν αρκεί. Η εγκατάσταση ασφαλείας και προστασίας από ιούς στο τηλέφωνο του παιδιού σας μπορεί να μειώσει τις πιθανές απειλές στις οποίες ενδέχεται να εκτεθούν, περιορίζοντας σημαντικά τους κινδύνους.
Δεν είστε μόνοι σε αυτό
Μπορεί να φαίνεται τρομακτικό το να προσπαθείτε να προστατεύσετε τα παιδιά σας από όλους τους διαδικτυακούς κινδύνους στα κινητά τους τηλέφωνα, δεν χρειάζεται όμως να το κάνετε μόνοι σας. Είναι γεγονός ότι η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο θα βασίζεται πάντα στο στοιχείο της ανθρώπινης επαγρύπνησης, όμως η εγκατάσταση ενός αξιόπιστου προγράμματος προστασίας από ιούς στο κινητό τηλέφωνο του παιδιού σας μπορεί να μειώσει τους κινδύνους στους οποίους είναι εκτεθειμένα. Διατηρήστε το πρόγραμμα ασφαλείας ενημερωμένο, αφιερώστε χρόνο για να μάθετε τις λειτουργίες του και βεβαιωθείτε ότι συζητάτε με τα παιδιά σας σχετικά με το πώς να παραμείνουν ασφαλή στο διαδίκτυο.
Θυμηθείτε, ωστόσο, ότι η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία και βεβαιωθείτε ότι το λογισμικό προστασίας από ιούς είναι εγκατεστημένο στη συσκευή εκ των προτέρων, καθώς δεν γνωρίζετε πότε θα μπορούσε να έχει πραγματοποιηθεί μια κακόβουλη ενέργεια.
Αν και το 80% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι πιστεύουν ότι η ασφάλεια των κινητών συσκευών είναι σημαντική, σχεδόν οι μισοί (45%) δεν είχαν εγκατεστημένα προϊόντα κυβερνοασφάλειας στα τηλέφωνά τους. Η έρευνα της ESET έδειξε ότι πάνω από το ένα τρίτο των γονέων (34%) κλήθηκαν ή θα κληθούν να εγκαταστήσουν λογισμικό ασφάλειας σε κινητές συσκευές επειδή οι ίδιοι αντιμετώπισαν κάποιο θέμα κυβερνοασφάλειας. Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι η ζημιά– οικονομική, κοινωνική ή απλά ένα πλήγμα για την αυτοπεποίθηση του χρήστη – θα έχει ήδη γίνει. Αντί να περιμένετε να συμβεί κάτι για να επικεντρωθείτε στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, είναι προτιμότερο να δράσετε προληπτικά και να βεβαιωθείτε ότι το τηλέφωνο του παιδιού σας έχει εξαρχής προστασία.
Με το 68% των γονέων να ανησυχούν ότι η δραστηριότητα του παιδιού τους στο κινητό τους τηλέφωνο είναι μη ασφαλής, τα απλά αυτά βήματα θα σας βοηθήσουν να χαλαρώσετε και να βοηθήσετε το παιδί σας να χρησιμοποιεί τη συσκευή του – και το διαδίκτυο – προσεκτικά και με ασφάλεια.