Σύμφωνα με τον οργανισμό ISFE, το 50% των πολιτών ηλικίας 6-64 ετών στην Ευρώπη παίζει βιντεοπαιχνίδια. Ο αριθμός αυτός αυξάνεται σημαντικά στις ηλικίες 6-10 (68%), καθώς και στις ηλικίες 11-14 (79%) και 15-24 (72%).
Σύμφωνα με ορισμένες έρευνες, οι έφηβοι μπορεί να περνούν έως και τρεις ώρες την ημέρα παίζοντας παιχνίδια. «Αυτό δεν είναι απαραίτητα πρόβλημα, αρκεί να τους μένει χρόνος και για άλλες δραστηριότητες» λέει ο Phil Muncaster από την ομάδα της παγκόσμιας εταιρείας ψηφιακής ασφάλειας ESET.
Όμως για κάποιους, αυτό που ξεκίνησε ως υγιές ενδιαφέρον – ίσως κατά τη διάρκεια των διακοπών – μπορεί τελικά να εξελιχθεί σε εμμονή, ακόμη και σε εθισμό λέει ο Muncaster. Οι ανήσυχοι γονείς πρέπει να γνωρίζουν ποια είναι τα προειδοποιητικά σημάδια και τι μπορούν να κάνουν για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα πριν αυτά ξεφύγουν από τον έλεγχο.
Οι κυριότερες ενδείξεις ότι το παιδί σας μπορεί να περνάει πολλή ώρα στα ηλεκτρονικά παιχνίδια
Οι γονείς που δε μεγάλωσαν με τις ψηφιακές τεχνολογίες και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια on demand έχουν μερικές φορές την τάση να αντιδρούν υπερβολικά όταν τα παιδιά τους περνούν χρόνο κολλημένα σε μια οθόνη. Βέβαια έχουν εύλογες ανησυχίες: για τους ανθρώπους με τους οποίους τα παιδιά τους μπορεί να συνομιλούν στο διαδίκτυο, για τον αντίκτυπο στον ύπνο, τη διάθεση και τη συμπεριφορά τους, ακόμη και για τη σωματική τους υγεία.
Πώς μπορείτε λοιπόν να καταλάβετε αν το παιδί σας είναι εθισμένο στα ηλεκτρονικά παιχνίδια;
Μπορεί να αρχίσουν να βυθίζονται στον ψηφιακό κόσμο σε σημείο που να σταματούν να δίνουν προσοχή στα πράγματα που συμβαίνουν στην πραγματική ζωή, αναφέρουν οι ειδικοί από την εταιρεία ESET. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει:
- Αρχίζουν να παραμελούν την προσωπική τους υγιεινή ή διατροφή
- Αποφεύγουν τη δια ζώσης επικοινωνία με τους φίλους τους
- Γίνονται ευερέθιστοι και ανήσυχοι όταν δεν παίζουν τα αγαπημένα τους παιχνίδια
- Δείχνουν υπερβολικά κουρασμένοι ή έχουν πονοκεφάλους ή πόνο στα χέρια/τα μάτια από το παιχνίδι
- Αρνούνται να πάνε στο σχολείο, προκειμένου να παίζουν περισσότερο
- Δυσκολεύονται να κοιμηθούν
- Λένε ψέματα για το πόσο χρόνο ξοδεύουν παίζοντας
- Οποιαδήποτε προσπάθεια περιορισμού του χρόνου τους μπροστά στην οθόνη οδηγεί σε μεγάλες αντιπαραθέσεις/εκρήξεις θυμού
Βέβαια αν τα παιδιά σας εμφανίζουν κάποιο από αυτά τα συμπτώματα δεν σημαίνει ότι είναι εθισμένα στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Αντίθετα, πολλοί εθισμένοι στα παιχνίδια δεν εμφανίζουν όλα αυτά τα συμπτώματα. Ο καλύτερος τρόπος για να προχωρήσετε είναι να μιλήσετε μαζί τους για τις ανησυχίες σας και, αν αυτό αποτύχει, να μοιραστείτε τις ανησυχίες αυτές με τους δασκάλους του παιδιού σας.
Πως μπορείτε να μειώσετε τον χρόνο που αφιερώνουν τα παιδιά σας στα ηλεκτρονικά παιχνίδια;
Αν ανησυχείτε για τον χρόνο που το παιδί σας σπαταλάει σε παιχνίδια κάθε εβδομάδα, σκεφτείτε τα παρακάτω βήματα ως ένα καλό σημείο εκκίνησης, λέει ο Phil από την ESET:
- Επικοινωνήστε με τα παιδιά σας: Ό,τι κι αν συμβεί, συνεχίστε να τους μιλάτε. Τα παιδιά σας χρειάζονται καθοδήγηση, αλλά χρειάζονται επίσης ένα ανοιχτό, μη επικριτικό περιβάλλον για να μοιραστούν τις ανησυχίες και τα συναισθήματά τους. Αφήστε κατά μέρους το παιχνίδι της επίρριψης ευθυνών και προσπαθήστε να κατανοήσετε περισσότερο ο ένας τον άλλον.
- Οικοδομήστε εμπιστοσύνη: Μέρος αυτής της διαδικασίας επικοινωνίας είναι η εδραίωση εμπιστοσύνης και σιγουριάς. Το να λέτε απλώς στα παιδιά σας τι να κάνουν θα τα αναγκάσει να κρύψουν την αρνητική συμπεριφορά. Να είστε όσο το δυνατόν πιο ανοιχτοί και με ενσυναίσθηση για τις δυσκολίες που περνούν τα παιδιά σας καθώς μεγαλώνουν.
- Βρείτε μαζί τα όρια: Ακριβώς όπως θα πρέπει να προσπαθείτε να αποφεύγετε να δίνετε εντολές στα παιδιά σας, αντισταθείτε επίσης στην παρόρμηση να πάρετε τις συσκευές ή τις κονσόλες τους. Αντ’ αυτού, καθίστε μαζί και κάντε ένα σχέδιο για τη μείωση του χρόνου που περνούν μπροστά στην οθόνη, ίσως με την απεγκατάσταση εφαρμογών παιχνιδιών σε συγκεκριμένες συσκευές. Αυτό μπορεί να χρειαστεί να γίνει σταδιακά. Δουλέψτε ένα ημερήσιο χρονικό όριο για τα παιχνίδια, ίσως, ή μια ώρα διακοπής της χρήσης του οικιακού Wi-Fi. Αν το κάνετε αυτό από κοινού, έχετε περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας.
- Προγραμματίστε ψηφιακά διαλείμματα: Στο πλαίσιο του κλίματος συνεργασίας με τα παιδιά σας, σκεφτείτε να καθίσετε μαζί με τα παιδιά σας και να προγραμματίσετε μικρά διαλείμματα μακριά από τις συσκευές/κονσόλες τους. Θα μπορούσε να είναι ένα ταξίδι για λίγες ώρες ή ακόμη και ένα Σαββατοκύριακο. Προσπαθήστε να κάνετε κάτι που θα σας ευχαριστεί και τους δύο και διατηρήστε τα επίπεδα ενθάρρυνσης/παρακίνησης όσο το δυνατόν υψηλότερα.
- Σκεφτείτε τη χρήση κάποιας εφαρμογής γονικού ελέγχου: Εξειδικευμένο λογισμικό μπορεί να αποκλείσει την πρόσβαση σε συγκεκριμένες εφαρμογές παιχνιδιών ή/και να περιορίσει τη χρήση τους με χρονικά όρια. Αν ανησυχείτε ότι τα παιδιά σας δεν τηρούν τη δική τους πλευρά της συμφωνίας, μπορεί να είναι ένας χρήσιμος τρόπος για να ελαχιστοποιήσετε τη ζημιά. Ωστόσο, να εξηγείτε πάντα γιατί χρησιμοποιείτε τέτοια εργαλεία.
- Πρώτα η ασφάλεια: Εκτός από τις ανησυχίες για την υπερβολική χρήση των ιστοσελίδων παιχνιδιών, πολλοί γονείς ανησυχούν επίσης για το με ποιους αλληλοεπιδρούν τα παιδιά τους στο διαδίκτυο και για το είδος του περιεχομένου στο οποίο εκτίθενται. Οι εφαρμογές γονικού ελέγχου μπορούν να διαχειριστούν τη δεύτερη ανησυχία. Αλλά οι γονείς θα πρέπει επίσης να είναι προετοιμασμένοι να συζητήσουν με τα παιδιά τους για να διασφαλίσουν ότι γνωρίζουν τους πιθανούς κινδύνους που αντιμετωπίζουν στον ψηφιακό κόσμο. Ως ψηφιακοί πολίτες, είναι εύκολο να πιστέψουμε ότι τα παιδιά είναι πιο εξοικειωμένα με το διαδίκτυο από ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Βεβαιωθείτε ότι κατανοούν τους κινδύνους της υπερβολικής κοινοποίησης προσωπικών πληροφοριών, καθώς και τους κινδύνους από κακόβουλους χρήστες, οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως «αρπακτικά». Θα πρέπει να είναι σε θέση να σας πουν τα πάντα χωρίς να φοβούνται.
Οι γονείς μερικές φορές ξεχνούν το πόσο αγχωτικό είναι να μεγαλώνεις. Σε αυτό το πλαίσιο, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορούν να αποτελέσουν μια θαυμάσια ανάπαυλα από όλη την ένταση των συναισθημάτων, ενώ παράλληλα βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν κάποιες υποτιμημένες δεξιότητες, όπως ο συντονισμός χεριού-ματιού και η επίλυση προβλημάτων. Αλλά είναι επίσης σημαντικό να τα κρατάτε ασφαλή και υγιή – παρεμβαίνοντας το συντομότερο δυνατό αν τα πράγματα αρχίσουν να ξεφεύγουν από τον έλεγχο.