Η πρόσφατη έκθεση του EIT Health και της McKinsey «Μετασχηματίζοντας την υγειονομική περίθαλψη μέσω της Τεχνητής Νοημοσύνης: Ο αντίκτυπος στο εργατικό δυναμικό και τους οργανισμούς» έχει αποκαλύψει μια επείγουσα ανάγκη προσέλκυσης και εκπαίδευσης data literate επαγγελματιών στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα το σημερινό εργατικό δυναμικό, ώστε να υλοποιηθεί ο μετασχηματισμός που θα αποκαλύψει τη δυναμική της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI).
- Η παγκόσμια οικονομία θα μπορούσε να δημιουργήσει 40 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας σχετιζόμενες με τον τομέα της υγείας έως το 2030, στιγμή κατά την οποία ο κόσμος θα έχει 9,9 εκατομμύρια λιγότερους από όσους χρειάζεται γιατρούς και νοσηλευτές, σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ.
- Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη από το EIT Health και την McKinsey & Company, η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει τη δυναμική να φέρει επανάσταση στον τομέα της υγείας, υποστηρίζοντας καλύτερα τα αποτελέσματα, την εμπειρία και την πρόσβαση των ασθενών σε υγειονομικές υπηρεσίες. Σύμφωνα με την έρευνα, βασικές ψηφιακές δεξιότητες όπως η βιοϊατρική, η ανάλυση δεδομένων και οι γνώσεις γονιδιωματικής θα είναι κρίσιμης σημασίας, εφόσον η τεχνητή νοημοσύνη διεισδύσει στις υπηρεσίες υγείας.
- Στην Ελλάδα, η Advantis Medical Imaging, που υποστηρίχθηκε από το πρόγραμμα Bridgehead του EIT Health, καθιστά την ιατρική απεικόνιση πιο προσιτή και φιλική προς τον χρήστη, βασιζόμενη σε δεδομένα και συνδυάζοντάς την με την τεχνολογία νέφους.
Η έρευνα του EIT Health και της McKinsey & Company «συναντά» την European Skill Agenda, που παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την 1η Ιουλίου, ώστε να προωθηθεί η βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, η ανθεκτικότητα και να διασφαλιστεί κοινωνική δικαιοσύνη για όλους. Σύμφωνα με την Ατζέντα, επί του παρόντος, τουλάχιστον το 85% των θέσεων εργασίας απαιτεί κάποιο επίπεδο ψηφιακής ικανότητας, ενώ μόνο το 56% των ενηλίκων είχε τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες το 2019. Μεταξύ 2005 και 2016, το 40% των νέων θέσεων εργασίας ήταν σε τομείς εξελισσόμενης ψηφιακής έντασης. Η Ευρώπη βρίσκεται σε μια πορεία ανάκαμψης και η ανάγκη βελτίωσης και προσαρμογής των δεξιοτήτων είναι μεγάλη, γεγονός που συμβαδίζει με την έκθεση του EIT Health και της McKinsey & Company, με στόχο την ενθάρρυνση για την εφαρμογή λύσεων AI στην υγειονομική περίθαλψη. Σύμφωνα με την έκθεση, οι βασικές ψηφιακές δεξιότητες, η βιοϊατρική, η ανάλυση δεδομένων και οι βασικές αρχές της γονιδιωματικής θα είναι κρίσιμης σημασίας, εφόσον η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση διεισδύσουν στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.
«Αυτά τα θέματα σπάνια διδάσκονται παράλληλα με τις παραδοσιακές κλινικές επιστήμες συστηματικά. Και έτσι, χωρίς να ευθύνεται, το εργατικό δυναμικό στον τομέα της υγείας δεν είναι ακόμη προετοιμασμένο για την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης. Όντας στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας στην υγειονομική περίθαλψη στην Ευρώπη, βλέπουμε έναν αυξανόμενο αριθμό απτών, επιβλητικών και συναρπαστικών λύσεων AI. Ωστόσο, πρέπει να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες που μπορούν να απορροφήσουν μέρος της πίεσης στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να ενσωματωθούν στην παροχή φροντίδας. Τώρα είναι η ώρα να αντιμετωπίσουμε τα κενά, έτσι ώστε η Ευρώπη να μην μείνει πίσω στην εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης» ανέφερε ο Jorge Fernández García, διευθυντής Καινοτομίας στο EIT Health και εκ των συγγραφέων της έκθεσης.
Τα δεδομένα μιλούν από μόνα τους. Στο πρόσφατο θερινό σχολείο HelloAIRIS, για την Τεχνητή Νοημοσύνη στην υγειονομική περίθαλψη, που διοργανώθηκε από την GE Healthcare, το Leitat και το KTH Royal Institute of Technology στη Στοκχόλμη σε συνεργασία με το EIT Health, 900 άτομα υπέβαλαν αίτηση συμμετοχής και τελικά επιλέχθηκαν 400. Στόχος του μοναδικού αυτού διαδικτυακού προγράμματος είναι να προσελκύσει ταλέντα από περιοχές της Κεντρικής, Ανατολικής ή Νότιας Ευρώπης και να δημιουργήσει μια κοινότητα AI-ninjas εξοπλισμένη με δεξιότητες που απαιτούνται στο μέλλον και πιστοποιητικό υγείας EIT. Η Ελλάδα ήταν δεύτερη σε συμμετοχές στο πρόγραμμα HelloAIRIS, στην Ευρώπη, με 60 συμμετέχοντες και πρώτη σε υποβολές με 150 ενδιαφερόμενους από τον κλάδο της υγείας να δηλώνουν συμμετοχή μετά από τη στήριξη που έλαβαν από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ).
«Οι εμπειρίες μας από τη συνεργασία μας με νεοσύστατες επιχειρήσεις σε αναδυόμενες περιοχές, δείχνουν ότι υπάρχει τεράστια ανάγκη για αναβάθμιση επαγγελματιών και βελτίωση του ψηφιακού αλφαβητισμού για την υγεία. Το καλοκαιρινό διαδικτυακό μάθημα που αναπτύξαμε με την απαραίτητη δέσμευση των συνεργατών μας είναι μια άλλη απόδειξη ότι η AI είναι δεξιότητα του μέλλοντος. Η ζήτηση για αυτό το πρόγραμμα ήταν υψηλότερη από το αναμενόμενο » δήλωσε η Monika Toth, Διευθύντρια Προγράμματος EIT Health InnoStars RIS.
Ποιοι Επαγγελματίες Υγείας χρειάζονται AI δεξιότητες περισσότερο;
Προς το παρόν, η διάγνωση είναι η κύρια εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην υγειονομική περίθαλψη. Ωστόσο, τα επόμενα 5-10 χρόνια, οι επαγγελματίες της υγείας αναμένουν ότι η λήψη κλινικών αποφάσεων θα είναι στην κορυφή της λίστας των αιτήσεων σύμφωνα με την έκθεση του EIT Health και της McKinsey & Company, η οποία περιλαμβάνει έρευνα με 175 εργαζόμενους στην πρώτη γραμμή της υγειονομικής περίθαλψης και συνεντεύξεις με 62 decision makers. Οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι δεν χρειάζεται μόνο να προσελκύσουμε, να εκπαιδεύσουμε και να διατηρήσουμε περισσότερους επαγγελματίες υγείας, αλλά πρέπει επίσης να διασφαλίσουμε ότι ο χρόνος τους χρησιμοποιείται όπου προσθέτει περισσότερη αξία στη φροντίδα για τους ασθενείς. Η υποστήριξη της ευρείας υιοθέτησης και κλιμάκωσης της Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της έλλειψης πόρων, τόσο τώρα όσο και στο μέλλον. Με βάση τον αυτοματισμό, η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να φέρει επανάσταση στην υγειονομική περίθαλψη: μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της καθημερινής ζωής των ασκούμενων, επιτρέποντάς τους να εστιάσουν ξανά στην παροχή φροντίδας στους ασθενείς τους, αφιερώνοντας λιγότερο χρόνο σε διοικητικά καθήκοντα. Για παράδειγμα, με τη δυνατότητα να ελευθερωθεί το 20% ή περισσότερο του χρόνου των ακτινολόγων από διαδικασίες, εκείνοι θα επικεντρωθούν περισσότερο σε ασθενείς και κλινικές ομάδες για περαιτέρω εξατομίκευση και βελτίωση της φροντίδας. Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να βελτιώσει την ταχύτητα της διάγνωσης και, σε αρκετές περιπτώσεις, την ακρίβεια. Το 2015, οι αλγόριθμοι ξεπέρασαν τους ανθρώπους στην οπτική αναγνώριση στο ImageNet Challenge Large Scale Visual Recognition Competition, παρουσιάζοντας βελτίωση από ένα ποσοστό σφάλματος 28% το 2010 σε 2,2% το 2017, έναντι ενός τυπικού ποσοστού ανθρώπινου σφάλματος περίπου 5%. Όλο και περισσότερες λύσεις που βασίζονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη προέρχονται από χώρες μεσαίου επιπέδου καινοτομίας.
Η Brainscan, μια νεοσύστατη εταιρεία από την Πολωνία, χρησιμοποιεί την Τεχνητή Νοημοσύνη για να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των ερμηνειών των αξονικών τομογραφιών, ενσωματώνοντας εργαλεία για την ταξινόμηση, τον εντοπισμό και τη σύγκριση των αλλαγών της παθολογίας του εγκεφάλου στην ακτινολογική ροή εργασίας. Ένα άλλο επιτυχημένο παράδειγμα για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης είναι το ιταλικό EIT PatchAi – η πρώτη γνωστική πλατφόρμα για τη συλλογή και την προγνωστική ανάλυση δεδομένων που αναφέρθηκαν από ασθενείς σε κλινικές δοκιμές. Η πλατφόρμα ενσωματώνει έναν εικονικό βοηθό με τεχνολογία AI που μιμείται ανθρώπινες συνομιλίες για να παρακινήσει τους ασθενείς και να αυξήσει τη συμμόρφωσή τους με το πρωτόκολλο. Στην Ουγγαρία, το InSimu έχει αναπτύξει μια λύση που επιτρέπει στους γιατρούς και τους φοιτητές ιατρικής να εξασκούνται σε εικονικούς ασθενείς, κάνοντας διαγνώσεις σε μια σχεδόν πραγματική κατάσταση, ενώ το Sineko, στοχεύει στην επανάσταση της διεθνούς τηλεακτινολογίας με το λογισμικό GRAID που μεταφράζει ακτινολογικές αναφορές. Στην Πορτογαλία, το iLof, ο νικητής του προγράμματος EIT Health Jumpstarter 2019 και του διαγωνισμού Wild Card της ίδιας χρονιάς, δημιούργησε μια βιβλιοθήκη οπτικών δακτυλικών αποτυπωμάτων που συνδυάζει τεχνολογίες νέφους, φωτονική και Τεχνητή Νοημοσύνη, για να ανιχνεύσει ναρκωτικές ουσίες με μη επεμβατικό τρόπο. Στην Ελλάδα, η εταιρεία Advantis Medical Imaging η οποία είχε λάβει υποστήριξη από το πρόγραμμα Bridgehead του EIT Health, καθιστά την ιατρική απεικόνιση πιο προσιτή και φιλική προς τον χρήστη, βασιζόμενη σε δεδομένα, συνδυάζοντάς την με την τεχνολογία νέφους. Αποστολή της εταιρείας είναι να αναπτύξει προηγμένες λύσεις λογισμικού στο cloud, οι οποίες θα βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της ανίχνευσης σοβαρών ασθενειών.
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του μέλλοντος της υγειονομικής περίθαλψης. Στο EKT, σε συνεργασία με το EIT Health, εργαζόμαστε συνεχώς για να βοηθήσουμε νέους ταλαντούχους επαγγελματίες και να υποστηρίξουμε τις αναδυόμενες νεοφυείς επιχειρήσεις που αναπτύσσουν καινοτομίες στην υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένων λύσεων που βασίζονται στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Πιστεύουμε πραγματικά ότι η θεραπεία και η διάγνωση μπορούν να είναι πιο ακριβείς, αποτελεσματικές και άμεσες με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης. Προκειμένου να είναι βιώσιμα τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, χρειάζεται να ενσωματώσουν τέτοιες καινοτομίες, όπως έκανε για παράδειγμα το Sheba Medical Center στο Ισραήλ, με την startup Αidoc» επισημαίνει ο Γιώργος Μέγας, συντονιστής του κόμβου του EIT Health για την Ελλάδα στο ΕΚΤ.
Εκτός όμως από την αναβάθμιση που μπορεί να προσφέρει η Τεχνητή Νοημοσύνη στην υγεία, ως βασική ανάγκη αναγνωρίζεται επίσης η μεγαλύτερη συμμετοχή των επαγγελματιών της υγειονομικής περίθαλψης στα αρχικά στάδια της ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 44% των ερωτηθέντων, που επιλέχθηκαν για το ενδιαφέρον τους για την καινοτομία στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και την Τεχνητή Νοημοσύνη, δεν είχαν εμπλακεί ποτέ στην ανάπτυξη μιας λύσης AI.
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει τεράστιες δυνατότητες βελτίωσης της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας στα συστήματα υγείας και τα καθιστά πιο βιώσιμα και, το πιο σημαντικό, έχει τη δυνατότητα να προσφέρει καλύτερα αποτελέσματα για την υγεία των ασθενών. Μπορεί να το πράξει με πολλούς τρόπους, από την παροχή προληπτικής περίθαλψης, έως το να επιτρέψει στους επαγγελματίες υγείας να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στην άμεση περίθαλψη των ασθενών. Αυτή η κοινή έκθεση παρέχει καθοδήγηση στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων για να καθορίσουν το επίπεδο φιλοδοξίας τους για την Τεχνητή Νοημοσύνη και να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν τη σωστή προσέγγιση για τον οργανισμό ή το σύστημα υγείας τους» δήλωσε η Dr Angela Spatharou, συνεργάτιδα της McKinsey & Company και εκ των συγγραφέων της έκθεσης.
Κατά τη διάρκεια συνεντεύξεων με υπεύθυνους λήψης αποφάσεων τονίστηκε η επείγουσα ανάγκη για ανάπτυξη και κλιμάκωση της κατάρτισης, όπως και η πρόταση ότι τα εθνικά συστήματα υγείας πρέπει να συνεργάζονται με επαγγελματίες υγείας, ακαδημαϊκούς και βιομηχανικούς κλάδους, προκειμένου να υποστηρίζουν τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης, ιδίως εκείνους που δεν είναι αρκετά μεγάλοι. Τόνισαν επίσης, τη σημασία να διασφαλιστεί ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι ηθική, διαφανής και αξιόπιστη. Η έκθεση συμπληρώθηκε από μακροοικονομικές αναλύσεις του μέλλοντος της εργασίας για τα ευρωπαϊκά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης από το έργο του McKinsey Global Institute (MGI).
Η πλήρης έκθεση είναι διαθέσιμη εδώ: https://eithealth.eu/our-impact/our-reports/