Ένα νέο είδος χημειοθεραπείας που προέρχεται από μόριο που βρίσκεται σε μύκητα των Ιμαλαΐων αποκαλύφθηκε ως ισχυρός αντικαρκινικός παράγοντας και μπορεί στο μέλλον να προσφέρει μια νέα θεραπευτική επιλογή για ασθενείς με καρκίνο.
Το NUC-7738, που συντέθηκε από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σε συνεργασία με τη βιοφαρμακευτική εταιρεία NuCana με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, βρίσκεται ακόμα στα πειραματικά στάδια δοκιμών και δεν είναι διαθέσιμο ως αντικαρκινικό φάρμακο ακόμα – αλλά τα πρόσφατα αναφερόμενα αποτελέσματα κλινικών δοκιμών προμηνύουν καλά νέα για το υποψήφιο φαρμακευτικό σκεύασμα.
Το δραστικό συστατικό του NUC-7738 ονομάζεται κορδυκεπίνη, η οποία βρέθηκε για πρώτη φορά στο είδος των παρασιτικών μυκήτων Ophiocordyceps sinensis (επίσης γνωστό ως μύκητας της κάμπιας επειδή σκοτώνει και μουμιοποιεί την προνύμφη του σκώρου), που χρησιμοποιείται ως βοτανικό φάρμακο στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική για αιώνες.
Κινέζος έμπορος ζυγίζει κάμπιες με το παράσιτο
Η κορδυκεπίνη , επίσης γνωστή ως 3′-δεοξυαδενοσίνη (ή 3′-dA), είναι ένα φυσικό ανάλογο ενός νουκλεοζίτη, που αναφέρεται στην μελέτη ότι προσφέρει μια σειρά αντικαρκινικών, αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών επιδράσεων, κάτι που δικαιολογεί γιατί ο μύκητας μερικές φορές ονομάζεται το πιο πολύτιμο παράσιτο στον κόσμο.
κορδυκεπίνη
Η φυσική κορδυκεπίνη που εξάγεται από το O. sinensis έχει τα μειονεκτήματά της, ωστόσο, συμπεριλαμβανομένου του ότι διασπάται γρήγορα στην κυκλοφορία του αίματος – με χρόνο ημίσειας ζωής 1,6 λεπτά στο πλάσμα – από το ένζυμο αδενοσίνη δεαμινάση, ή ADA. Δείχνει επίσης φτωχή πρόσληψη στα κύτταρα, πράγμα που σημαίνει ότι η πραγματική ισχύς του μορίου ενάντια στα κύτταρα όγκου στο σώμα μειώνεται σημαντικά.
Για να ενισχύσει τις δυνατότητες της κορδυκεπίνης ως αντικαρκινικού παράγοντα, το NUC-7738 κάνει χρήση πολλών μηχανικών πλεονεκτημάτων, επιτρέποντάς του να εισέλθει στα κύτταρα ανεξάρτητα από τους μεταφορείς νουκλεοσιδίων, όπως το Human Equilibrative Nucleoside Transporter 1 (hENT1).
Σε αντίθεση με τη φυσική κορδυκεπίνη, το NUC-7738 δεν βασίζεται στο hENT1 για να αποκτήσει πρόσβαση στα κύτταρα και άλλες προσαρμογές στο μόριο σημαίνουν ότι είναι προ-ενεργοποιημένο (παρακάμπτοντας την ανάγκη για το ένζυμο αδενοσινοκινάση) και είναι επίσης ανθεκτικό στη διάσπαση από την κυκλοφορία του αίματος, με ενσωματωμένη προστασία από το ADA.
Σύμφωνα με μια νέα μελέτη στο NUC-7738, αυτές οι αλλαγές καθιστούν τις αντικαρκινικές ιδιότητες του υποψήφιου φαρμάκου έως και 40 φορές πιο ισχυρές από την κορδυκεπίνη όταν ελέγχονται σε μια σειρά ανθρώπινων κυτταρικών σειρών καρκίνου.
Επιπλέον, τα πρώτα αποτελέσματα από την πρώτη κλινική δοκιμή του NUC-7738 σε άνθρωπο φαίνεται να είναι θετικά μέχρι στιγμής. Στη δοκιμή της Φάσης 1, η οποία ξεκίνησε το 2019 και συνεχίζεται, έχουν συμμετάσχει μέχρι στιγμής 28 ασθενείς με προχωρημένους όγκους που ήταν ανθεκτικοί στη συμβατική θεραπεία.
Μέχρι στιγμής, οι εβδομαδιαίες κλιμακούμενες δόσεις του NUC-7738 που χορηγούνται σε αυτήν την ομάδα είναι ανεκτές από τους ασθενείς, οι οποίοι έχουν δείξει «ενθαρρυντικά σημάδια αντικαρκινικής δραστηριότητας και παρατεταμένη σταθεροποίηση της νόσου», αναφέρουν οι ερευνητές στην εργασία τους.
“Αυτά τα ευρήματα παρέχουν απόδειξη της ιδέας ότι το NUC-7738 υπερνικά τους μηχανισμούς αντοχής στον καρκίνο που περιορίζουν τη δραστηριότητα του 3′-dA και υποστηρίζουν την περαιτέρω κλινική αξιολόγηση του NUC-7738 ως μια νέα θεραπεία για τον καρκίνο.”
Ενώ είναι σίγουρα μια πολλά υποσχόμενη αρχή, θα χρειαστεί ακόμη λίγος χρόνος μέχρι το NUC-7738 να είναι διαθέσιμο σε ασθενείς εκτός της δοκιμής.
Αυτήν τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη ο προγραμματισμός για τη Φάση 2 της δοκιμής, αφού έχει αποδειχθεί λεπτομερέστερα η ασφάλεια του φαρμάκου και αφού έχει προσδιοριστεί το συνιστώμενο σχήμα για ασθενείς της Φάσης 2.
Τα ευρήματα αναφέρονται στο Clinical Cancer Research.