Αν κάτι απολάμβανε πιο πολύ απ΄όλα ο Δον Ντιέγκο Ντε λα Βέγκα, η «ισπανική αλεπού», κοινώς ο Ζορό, ήταν να ταπεινώνει δημοσίως τοπικούς άρχοντες και αξιωματούχους-τύραννους που φέρονταν με το πιο ατιμωτικό και άδικο τρόπο στους αυτόχθονες λαούς γης της τότε… μεξικανής Καλιφόρνιας.
Η μαύρη του μάσκα ήταν το βοήθημά του για να φέρει εις πέρας τις εκδικητικές πράξεις του και το μυτερό σπαθί του ήταν το πινέλο του.
Παρά το γεγονός μάλιστα πως ο Ντε λα Βέγκα δεν έγινε ποτέ σούπερ ήρωας, κατάφερνε με ιδιαίτερη επιτυχία να τιμωρεί τους τότε…«τοπικούς άρχοντες του καναπέ».
Ερχόμενοι στο σήμερα, ούτε ο ίδιος ο δημιουργός του Ζορό, Τζόνσον Μακάλεϊ, δεν θα φανταζόταν πως 100 χρόνια μετά δεν υπάρχει ένας, αλλά εκατομμύρια Ζορό με πολλά κοινά, αλλά και πολλές διαφορές από τον original.
Στο μόνο που θα συμφωνούσε αν του περιγράφαμε τους σημερινούς «Ζορό», δηλαδή τους χρήστες των social media, θα ήταν πως και αυτοί φορούν τη δική τους μάσκα, πως τους αρέσει υπερβολικά να παίρνουν εκδίκηση όπου βλέπουν την αδικία να κυριαρχεί, να τιμωρούν για την εκάστοτε αυθαιρεσία και ενίοτε να ταπεινώνουν κιόλας.
Και φυσικά το efood είναι μόνο ένας… «μικρός άπληστος αξιωματούχος» στη γλώσσα του ντε λα Βέγκα, καθώς οι «Ζορό του 21ου αιώνα» έχουν ακονίσει τα… δάχτυλα τους για πολύ μεγαλύτερους κολοσσούς, οι οποίοι μάλιστα όχι μόνο φαίνονται άτρωτοι, αλλά είναι η καρδιά της καπιταλιστικής οικονομίας.
Αmazon, Snapchat, Uber, Tesla είναι μερικοί από τους κολοσσούς που έχουν γρατσουνιές. Μιλάμε για πολυεθνικές με… βαθιές πληγές αλλά και για εταιρίες με μικρά αλλά υπολογίσιμα σημάδια.
Εν προκειμένω οι πληγές δεν δημιουργήθηκαν από τα social media, αλλά από την δική τους απαράδεκτη συμπεριφορά για θέματα που η κοινωνία προσπαθεί ακόμη να αντιμετωπίσει, να αφυπνίσει και να καταδικάσει όπου χρειάζεται.
Εργασιακά δικαιώματα, ενδοοικογενειακή βία, ρατσισμός, περιβάλλον είναι μερικά από τα θέματα στα οποία κολοσσοί όχι μόνο δεν έδειξαν την απαραίτητη ευαισθησία, αλλά αποδείχτηκαν losers ή υπερόπτες.
Σε αυτές τις περιπτώσεις όμως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν έδειξαν έλεος και ο διαδικτυακός ακτιβισμός διέλυσε μέσα σε λίγες ώρες κάθε success story και καλοδουλεμένο story-telling, αποδεικνύοντας περίτρανα πως για πρώτη φορά στην ιστορία εταιρίες και κυβερνήσεις ελέγχονται τόσο πολύ από την κοινωνία, λόγω και μέσω του διαδικτύου.
Κι όμως υπήρξε και το #DeleteUber
Στις αρχές του 2017, ο CEO της Uber, Τράβις Καλάνικ, αποφάσισε όχι μόνο να κερδοσκοπήσει αλλά και να υποστηρίξει τον Τραμπ στο μεταναστευτικό.
Η απόφασή του να υποστηρίξει δηλαδή τη δημιουργία ενός τείχους στα σύνορα με το Μεξικό ήταν και η αιτία για να «δικαστεί» από τους χρήστες του διαδικτύου.
Το κίνημα #DeleteUber κατάφερε να πείσει 200.000 χρήστες να διαγράψουν τον Uber λογαριασμό τους.
Το μέγεθος και η κλίμακα της διαμαρτυρίας ήταν τεράστια, με την αυξανόμενη πίεση από πολλές κατευθύνσεις να οδηγεί τον Καλάνικ στην παραίτηση από τη θέση του στο γνωμοδοτικό συμβούλιο οικονομικών του Τραμπ.
120 εκατομμύρια tweets για να… φύγουν από τη χώρα
Ήταν Νοέμβριος του 2018 όταν ακυρώθηκε το fashion show του οίκου Dolce & Gabbana στη Σαγκάη, μετά τη θύελλα αντιδράσεων που προκάλεσε μία ρατσιστικά διαφήμιση.
Ο σάλος προκλήθηκε από μια σειρά διαφημίσεων, στην οποία μια Κινέζα καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να φάει πίτσα και μακαρόνια, χρησιμοποιώντας ξυλάκια chopsticks (μη ψάξετε στο You Tube, δεν θα τη βρείτε).
Όπως και σε όλες τις περιπτώσεις σχεδόν χρειάστηκε μια φράση και ένα #… για να ξεκινήσει η εκστρατεία.
Το θέμα έγινε viral, φτάνοντας να είναι το #1 θέμα στην πλατφόρμα Weibo, το κινεζικό Twitter, με περισσότερες από 120 εκατομμύρια αντιδράσεις σε μία ημέρα.
Διασημότητες, όπως η πρωταγωνίστρια της ταινίας Αναμνήσεις μιας Γκέισας Ζανγκ Ζιγί, ανήρτησαν επικριτικά σχόλια σε βάρος του ιταλικού οίκου μόδας, ενώ πολλοί χρήστες επισήμαναν ότι ενοχλήθηκαν από τον πατροναριστικό τόνο, όπως έκριναν, του αφηγητή της εκστρατείας «Eating with Chopsticks».
Φυσικά η οικονομική ζημιά ήταν ανυπολόγιστή, ενώ οι Dolce and Gabbana κατάλαβαν όσο κανείς, πως όταν η Σαγκάη κλείνει τις πόρτες της , αυτές δύσκολα ανοίγουν ξανά.
150 εκατομμύρια λιγότερα επειδή προωθείς την ενδοοικογενειακή βία (και λίγα είναι)
Ο Έβαν Σπίγκελ έδωσε το «οκ» σε μία από τις πιο ντροπιαστικές διαφημίσεις που έχουν κυκλοφορήσει στον κόσμο των social media και καλά θα κάνει να μη το ξεχάσει ποτέ.
Συγκεκριμένα πριν δύο χρόνια το Snapchat δημοσίευσε μια διαφήμιση που ζητούσε από τους χρήστες να επιλέξουν τι θα ήθελαν περισσότερο να κάνουν: να ρίξουν ένα χαστούκι στη Rihanna ή μια γροθιά στο πρόσωπο του Chris Brown, πρώην φίλου της τραγουδίστριας ο οποίος είχε παραδεχθεί πως την κακοποιούσε το 2009.
Η Snap διέγραψε τη διαφήμιση και με ανακοίνωσή της υποστήριξε πως είχε εγκριθεί κατά λάθος και πως είχε παραβιάσει την πολιτική που ακολουθεί στις διαφημίσεις.
Φυσικά η Rihanna δεν ικανοποιήθηκε με τη συγγνώμη τους, μάζεψε τους εκατομμύρια φαν της στο Instagram και μαζί με αυτούς αφαίρεσε και το 25% της αξίας της Snapchat.
Φτωχότερος κατά 9 δις εξαιτίας λάθος tweets
Φυσικά υπάρχουν και εκείνοι που τα κάνουν μαντάρα μέσω των social media.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Έλον Μασκ, ο οποίος έχει ρίξει την τιμή της μετοχής της εταιρείας του Tesla από μία και μόνο ανάρτηση του.
Θέλετε η υπερβολική σιγουριά, η υπεροψία ή ακόμη και ο ναρκισσισμός του; Ότι κι αν ήταν, οι χρήστες του διαδικτύου του έδειξαν τον τρόπο να κατέβει λίγο από το συννεφάκι του.
Όταν για παράδειγμα έγραψε στο Twitter ότι η αξία της μετοχής του κατά την γνώμη του «ήταν πολύ υψηλή», μετά από λίγη ώρα εκείνη σημείωσε ελεύθερη πτώση.
Αυτό βέβαια ήταν κάτι πιο… light, καθώς σε άλλες περιπτώσεις έχει μπλέξει και άλλες εταιρίες κολοσσούς.
Παραδείγματος χάριν η χρηματιστηριακή αξία του κατασκευαστή μπαταριών Samsung SDI μειώθηκε περισσότερο από μισό δισεκατομμύριο δολάρια όταν ο Έλον Μασκ έγραψε στο Twitter ότι η εταιρεία του συνεργάζεται με την Panasonic για το επόμενο ηλεκτρικό της αυτοκίνητο.